1997-1998 öğretim yılı ilköğretim okulu haftalık ders çizelgesinde Resim-İş dersinin ağırlığı %4.6’dır.
1926’dan itibaren ilkokullarda/ilköğretim okullarında uygulanan ders dağıtım çizelgelerinde Resim-İş dersinin ağırlığı, 12.3’ten başlayarak gerilemiş, günümüzde 4.6’ya indirilmiştir. İlköğretim okulları ders dağıtımında Resim-İş dersinin ağırlığını yitirdiği açıktır.
Öğrenci Tutumları
Verilerin değerlendirilmesi sonucunda, genel tutumlarla ilgili olarak elde edilen bilgiler özetle şöyledir: İlköğretim okulunda Resim-İş dersinin; dinlendirici olduğu görüşüne katılanlar %44, geliştirici olduğu görüşüne katılanlar %45, eğlenceli olduğu görüşüne katılanlar %42, rahatlatıcı olduğu görüşüne katılanlar %37, bilgi kazandırıcı olduğu görüşüne katılanlar %36, kültürü arttırıcı olduğu görüşüne katılanlar %35, sosyal ilişkileri geliştirici olduğu görüşüne katılanlar % 34’tür. İlköğretim okulunda Resim-İş dersine yönelik genel tutumların oranlarının düşük olduğu görülmektedir.
Sorunun kaynağını gösteren veriler ise şöyledir: Okulunda atölye olmadığı ve sınıf düzeni de elverişsiz oluğu için Resim-İş dersinde zorluk yaşadığını düşünenler %62, yaptığı resimleri beğenmediği için sıkıntı duyanlar %40, Resim-İş dersinin malzemelerinin pahalı olduğunu, gereken malzemelerin bulunmasının zor olduğunu düşünen ve bunları taşımaktan hoşlanmayanlar %42, resimlerini ailesi/arkadaşları/öğretmeni beğenmediği için sıkıntı duyanlar %27, öğretmenin tutumundan rahatsız olanlar %50, not korkusu yaşayanlar %31, derse ayrılan sürenin kısa olduğunu düşünenler %83’tür. İlköğretim okullarında atölye olmadığı için çalışma ortamının derse elverişli olmaması ve öğretmenlerin baskılı bir tutum takınması sorun olarak belirmektedir. Ancak ders süresinin kısa olması, öğrenciler tarafından en önemli sorun olarak görülmektedir. Öğrencilerin tamamına yakın bir bölümü, ders süresinin kısa olmasını en önemli sorun olarak görmektedir.
SONUÇ
Cumhuriyet tarihi içinde ilkokullarda/ilköğretim okullarında önceleri önemli bir disiplin alanı olarak yer alan Resim-İş eğitiminin giderek ders saatlerinin azaldığı ve bu durumun derse yönelik öğrenci tutumlarına olumsuz yönde yansıdığı görülmektedir.
Denekler, anketin uygulanmasından sonra yapılan görüşmede en çok ders süresinin kısalığı üzerinde durmuşlar ve “bu sorunun ders konuların ev ödevi olarak işlenmesinde yol açtığını ve ders dışı zamanları kullandıklarını” açıklamışlardır. Ailelerin resim ödevlerini hoş görmemeleri de öğrencileri rahatsız etmektedir.
1997-1998 öğretim yılından bu yana, ilköğretim okullarının 4-8. sınıflarında Resim-İş dersi haftada 1 ders saatidir. Kırk dakika içinde, malzemesi hazırlığı ve teknik uygulama gerektiren çalışmaların yapılmasının zorluğu ve hatta olanaksızlığı açıktır. Bu durumun öğretmenleri ev ödevi vermeye zorladığı anlaşılmaktadır. Resim çalışmalarının ders dışı zamanlarda yapılan ödevlere dönüşmesi ise öğrenci tutumları üzerinde olumsuz bir etkiye sahip görülmektedir.
Uzman görüşleri de ders sürelerinin yeniden düzenlenmesi doğrultusundadır. Türkiye’de Güzel Sanatlar Eğitiminin Geliştirilmesine Yönelik Çalışma Grubu Raporu (1983)’nda, Resim-İş dersinin süresi ilköğretim birinci ve ikinci devrede haftada 2 saat olarak öngörülmüştür. (3) Türkiye’de Güzel Sanatlar Eğitimini Geliştirme Özel İhtisas Komisyonu Raporu (1991)’nda da ilköğretim okullarının tüm sınıflarında Resim-İş derslerinin haftada 2 saate çıkarılması önerilmiştir. (4)
Resim-İş derslerinin sürelerinin kısaltılması, İş Eğitimi derslerinin sanat eğitiminin tamamlayıcısı olduğu düşüncesine bağlanabilir. Önceleri İş Eğitimi/İş ve Teknik Eğitimi gibi dersler yaratıcılık bağlamında sanat eğitimi kapsamı içinde düzenlenirken, İlköğretim Kurumları İş Eğitimi Programı (TD 1983/2148) ile “teknoloji eğitimi” niteliği öne çıkarılmıştır. İş Eğitimi derslerinin öncelikle Resim-İş öğretmenleri tarafından verilmesinden de vazgeçilmiştir. Resim-İş dersinin adında anılan “İş”in içeriği ise yoğrumsal çalışmalardır. Verili durumda, Resim-İş dersleriyle ilgili düzenlemelerin İş Eğitimi derslerinden bağımsız olması gerekmektedir.
Sanat eğitimi alanındaki yeni yönelimler ise Resim-İş derslerinin kapsamını genişletmiştir. Resim-İş dersleri, sanat bilimleri/disiplinlerini de içeren uygulamalı ve kuramsal çalışmaları birleştiren bir yapıya dönüştürülmektedir. (5) Eğitim fakültelerinin sınıf ve dal öğretmeni eğitiminde bu anlayışa uygun düzenlemeler yapılmıştır. Ayrıca çağcıl sanat anlayışı içinde, görsel-yoğrumsal sanatlar alanında yer alan resmin, diğer sanatlarla ilişki içinde öğretilmesi görüşü geliştirilmiştir. (6) Öğrencilerin bir bütün içinde sanatı anlaması, öğrenmesi ve yaratıcı etkinlikte bulunması, resim dersinin de içinde olduğu sanat eğitimi alanının yeni ve çağdaş bir kimlik kazanması anlamı taşıdığı düşünülmektedir.
Bu gelişmelere karşın Resim-İş derslerinin 1 ders saatine sıkıştırılması sanat eğitiminin öneminin reddedilmesi şeklinde yorumlanabilir. Ancak sanat eğitimbilimi alanında yapılan tüm araştırmalar, sanat eğitiminin çocuk için yaşamsal önemini ve eğitsel değerini doğrulamaktadır.
Eğitimin temel bir alanı olarak sanat eğitimi, insan gereksinimlerine dayanır. Sanat eğitimi kendini amaçlarına dayalı bir öğretim alanı olduğu gibi, çocuğun yaratıcılığını geliştiren, çocuğa kendini ifade etme ve çevresini tanıma olanağı veren etkili bir eğitim aracıdır. Resim-İş derslerinin, sanat eğitimbiliminin ışığında, çağın gereksinimlerine koşut olarak düzenlenmesi beklenir.
Sanat eğitimi alanına gerekli önem verilerek ders dağıtım çizelgeleri çağdaş bir anlayış içinde yeniden düzenlenmelidir.
* Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi
(1) İlköğretim Kurumları Resim-İş Öğretim Programı, MEB Yayınları: 2502, Mevzuat Dizisi: 234, Millî Eğitim Basımevi, Ankara, 1992, s. 5.
(2) Cicioğlu, H., Türkiye Cumhuriyetinde İlk ve Ortaöğretim (Tarihi Gelişimi), 2. Basım, AÜ EBF Yayınları No. 140, Ankara, 1985, s.97-99.
(3) Türkiye’de Güzel Sanatlar Eğitiminin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler (Çalışma Grubu Raporu), Nisan 1983, T.C. MEB Millî Eğitim Yüksek Danışma Kurulu Başkanlığı, Ankara, VI+15 s.
(4) Türkiye’de Güzel Sanatlar Eğitimini Geliştirme Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 1991, T.C. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Hizmete Özel, Ankara, II+27 s., s. 20.
(5) Kırışoğlu, O., Stokrocki, M., İlköğretim Sanat Öğretimi, YÖK/Dünya Bankası-Millî Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara, 1997.
(6) San, İ., “Sanatla Eğitim Üzerine Yeni Düşünceler,” Millî Eğitim Dergisi, Sayı: 139 (Temmuz-Ağustos-Eylül 1998), s. 21-23.
İçindekiler...
Çağdaş Eğitime Bakış
Sanat (Resim) Eğitiminde Müze ve Okul İş Birliği ve Müzeye Dayalı Bazı Öğretim Yöntemleri
Eğitim-Öğretim Faaliyetlerinde Fiziksel Mekan
2000 Yılında Ankara'da Fizik Öğretmenleri İçin Düzenlenen Hizmetiçi Eğitim Yaz Kursunun Etkinliği
Pulsuz Adressiz Kimsesiz Sevda Mektupları
Tarih Öğretimi Hakkında
Mustafa Sıtkı Bey (Satı-El-Husri) (1880-1968), Hayatı ve Türk Eğitim Tarihi İçerisindeki Yeri
Orta Öğretim Tarih Öğretmenlerinin İngiltere'de Eğitimine Genel Bir Bakış
Manas Destanı'ndaki Folklor Unsurları
Sınıf Yönetiminde; Öğrencilerle Sağlıklı İletişim Kurabilmenin ve Olumlu Sınıf Ortamı Yaratmanın Yolları
Gezi Notları
Yeni Öğretmen ve Teftiş
İlköğretimde Resim-İş Derslerinin Haftalık Ders Dağıtımı İçindeki Yeri ve Öğrenciler Üzerindeki Etkileri
Örgün Eğitim İkinci Kademe Türkçe Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme Çalışmalarında Karşılaşılan Güçlükler
Din Öğretiminde, Öğrencinin Özgür Düşünmesini Engelleyen Problemlere İslam Tarihinden Çözüm Önerileri
Türkiye'de Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Programlarına İlişkin Öğretim Elemanı Görüşleri
İlköğretim Okullarında Uygulanan Küme Çalışması Yönteminin Değerlendirilmesi
İlköğretim Uygulamalarının Değerlendirilmesi (Normal, taşımalaı ve Yatılı İlköğretim Okullarının Karşılaştırılması
Öğretmen Performansının Artırılmasında Okul Yöneticisinin Rolü
© T.C. MEB Yayımlar Dairesi Başkanlığı
Teknikokullar, ANKARA
Tel. (312) 2128145
Fax (312) 2124668
[email protected] [ yukarı ]
Arşiv
Ana Sayfa
Yardım
Giriş Yap
Kayıt Ol
