“Sıcak Gündem: Buzların Erimesi”
Birleşmiş Milletler Örgütü 1972 yılında İsveç’in başkenti Stockholm’de 133 ülkenin katılımı ile düzenlediği zirvede, 5 Haziran tarihinin “ Dünya Çevre Günü” olmasını oybirliği ile kabul etti. O tarihten bu yana çevre sorunlarına kamuoyunun dikkatini çekmek amacıyla dünya genelinde çeşitli etkinlikler düzenlenmeye başlandı.
2007 yılının Uluslararası Kutup Yılı olması nedeniyle bu yılki Dünya Çevre Günü’nün ana teması, “Sıcak Gündem: Buzların Erimesi” olarak belirlendi. Bu tema ile küresel iklim değişikliğinin kutup eko sistemleri ve toplumları üzerindeki etkisine odaklanılması ve bu etkinin dünya genelindeki etkileşiminin izlenmesi amaçlandı.
Dünya Çevre Günü’nün ana teması “Sıcak Gündem: Buzların Erimesi” doğrudan ülkemizi kapsamıyor gibi görünse de küresel ısınmaya bağlı bu etkileşimin Türkiye’deki yansıması şu ana kadar kuraklık, su kıtlığı, ani yağışların neden olduğu seller ve heyelanlar, ürünlere büyük zarar veren dolu yağışları ve erken başlayan orman yangınları olarak gözlemlendi. Bütün bu veriler ışığında bilimadamlarının Türkiye ve içinde yer aldığı kuşağın küresel ısınmanın etkilerini en önce ve en şiddetli hissedeceği öngörülerinin ve senaryolarının doğru olduğu yönündeki endişeleri arttırdı.
Enerji - Tarım - Su
TEMA Vakfı, küresel ölçekte kullanılan iklim değişikliği senaryolarının bölgesel ölçeğe indirgenmesi ve sonuçlarının incelenmesinin, enerji, tarım ve su kaynaklarımızın yönetimi ve planlaması açısından büyük önem taşıdığına inanmaktadır. Bu nedenle ülkemizin olası iklim değişikliği sürecine uyum sağlaması çalışmalarına katkı sağlamak üzere çalışmalarını bu üç ana başlık üzerinde yoğunlaştırmıştır.
Değişen İklim Değil,Enerji Olsun!..
TEMA Vakfı, Türkiye’nin küresel iklim değişikliğini geriye döndürme sürecine önemli katkı sağlayacak “TEMA Vakfı Isıl Enerji ve Elektrik Üretiminde Güneş ve Rüzgar Enerjisinin Kullanımının Artırılmasına Yönelik Bireysel ve Kurumsal Teşvik Sistemlerinin Kurulması” konulu bir rapor hazırladı. (*) Raporda enerji verimliliği ve artan yerli yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının fosil yakıt alımlarını azaltarak dışa olan bağımlılığı azaltacağına ve yerli kaynakların kullanımının ülkemizin yarattığı ekonomik değerlerin ülke dışına gitmesini engelleyeceğine dikkat çekildi. Enerji verimliliğini sağlayan ve yenilenebilir enerjilere dönüşümü en erken ve etkili biçimde gerçekleştiren ulusların küresel ekonomide rekabet gücüne sahip olacakları belirtildi. Ayrıca, enerjikaynaklarında ne kadar dışa az bağımlı olunursa politik karışıklıklar ve ekonomik krizlerden de o kadar az etkilenileceği, enerji güvenliğinin en önemli garantisinin yerli ve mümkün olduğu kadar kurumsal ve bireysel kaynaklara dayanmak ve az enerji ile idare etmek olduğu, yenilenebilir enerji kaynakları ve enerji verimliliğinin de bunu sağlayabilecek tek yöntem olduğunun altı çizildi.
Topraktaki Organik Karbonu Yöneterek, Toprağın Verimini Arttırabilir, Küresel Isınmanın Etkilerini Azaltabiliriz
TEMA Vakfı, Dünyaca kabul edilen bilimsel veriler ve toprak konusundaki 15 yıllık bilgi ve deneyimleri ışığında; toprakların doğru ve verimli kullanılarak toprakta organik karbon oluşumunun ve tutulmasının arttırılmasının, küresel ısınma, açlık, erozyon, çölleşme, ormansızlaşma ve tarım alanı kaybı gibi sorunların çözümü için atılacak büyük bir adım olduğu değerlendirmektedir.
Toprakta organik karbon tutulması her yönüyle kazanç sağlayan bir süreçtir. Verimliliğini kaybetmiş toprakların rehabilitasyonundan, kaynağı belli olmayan kirliliğin azaltılarak yüzey, yer altı sularının temizlenmesi gibi yan faydalarla ekosistem kalitesinin yükseltilmesine ve fosil yakıt emisyonunu azaltarak atmosferdeki CO2 miktarının azaltılmasına kadar bir çok yönü vardır.
Su Kıtlığı İle Mücadelede Su Çerçeve Yasasına Gerek Var!
İnsan genellikle susuzlukla, zaman zaman doğanın geçici olarak kendisini mahkum ettiği kuraklığı birbirine bağlar. Kuraklığın gazete manşetlerinde geniş yer alıp özellikle dikkatlerimizi çekmesine karşılık gittikçe fazlalaşan su tüketimimizin uzun vadede yarattığı sorunlar gözden kaçmaktadır.
Ülkemizde suyun kullanımıyla ilgili pek çok çarpıcı boyutta çalışma sürdürülmektedir. TEMA Vakfı, yürütülen politika ve uygulamalar ile ihtiyaç belirleme aşamasındaki çelişkilerin Türkiye’nin geleceği için ciddi tehlike oluşturduğunu değerlendirmektedir. Örneğin, son yirmi yıl içinde yürütülen yanlış uygulamalar, göz yumulan kaçak kuyu açma ve atık suları akarsulara boşaltma gibi hukuksuz davranışlar nedeniyle yeraltı ve yer üstü sularımızın kalite ve miktarında ciddi azalmalar ortaya çıkmıştır. Buna rağmen, Türkiye’de henüz tüm tarafların katılımıyla hazırlanmış bütüncül bir su politikası ve suyun yönetimiyle ilgili temel ilke ve yöntemlerin çerçevesini belirleyen bir “su çerçeve yasası bulunmamaktadır. Bu nedenle, su kıtlığı ile mücadele için Su Çerçeve Yasası hazırlanmalı ve bir an önce hayata geçirilmelidir.
(*)TEMA Vakfı Genel Müdürü Dr. Uygar ÖZESMİ ve Erciyes Üniversitesi Dekan Yardımcısı GÜNDER Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Necdet ALTUNTOP tarafından hazırlanan TEMA Enerji Raporu’na
http://www.tema.org.tr/BizdenHaberler/guncel/2007/EnerjiRaporu.htm adresinden ulaşabilirsiniz
TEMA TEMSİLCİ VE GÖNÜLLÜLERİ YURT GENELİNDE
DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ’NÜ KUTLUYOR
Kuruluş amacı erozyon ve çölleşme konusunda toplumsal duyarlılığı arttırmak ve bu mücadelenin devlet politikası haline getirilmesini sağlamak olan TEMA ve TEMA Almanya Vakıfları da bu hedef doğrultusunda Temsilcileri ve Gönüllüleri ile birlikte Dünya Çevre Günü ve Haftası’nı yurtiçi ve dışında kutluyor.
Hafta nedeniyle;
KOCAELİ: Kocaeli TEMA, Dünya Çevre Günü’nde Uluslararası Çevre Teknolojileri Fuarı’nda stand açarak, çevre konusunda halkın duyarlılığını arttırmaya yönelik bir çalışma gerçekleştirecek. Hafta nedeniyle Hayrettin Gürsoy adına En Güzel Okul Bahçesi yarışması ve 7 Haziran 2007 tarihinde Çevre Şenliği düzenlenecek.
TOKAT: Tokat TEMA, Dünya Çevre Günü ve Haftasını İl Çevre Müdürlüğü ve Ülkü İlköğretim Okulu ile işbirliği yaparak kutluyor. Hafta nedeniyle ayrıca 05 Haziran tarihinde saat 15:00’te 3 okul ile Atatürk Köprüsü,Taş Köprü arasında çevre temizliği yapılacak.
ÇORLU: Çorlu TEMA; 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde 10.00-11.00 saatleri arasında yaklaşık 3000 kişinin katılımının öngörüldüğü bir çevre yürüyüşü düzenliyor. Yürüyüş sonunda Taşköprü önünde Dere Kirliliği konulu bir basın açıklaması yapılacak.
RİZE: Rize TEMA ve Doğu Karadeniz Çevre Platformu, 5 Haziran 2007 tarihinde Rize Kültür Merkezi’nde Karadeniz Kirliliği Tarımsal Gübre ve Evsel atıkların etkileri konulu panel düzenliyor. 6 Haziran Cumhuriyet Meydanı-Atatürk Caddesini takiben sahile yapılacak Çevre Yürüyüşü ile çöp depolama alanları ve deniz dibindeki kirliliğe dikkat çekilecek.
KUŞADASI: Kuşadası TEMA tarafından düzenlenen Her okula bir TEMA Köşesi Projesi yarışmasında dereceye giren 8 okula 5 Haziran 2007 tarihinde plaketleri verilecek. Ayrıca aynı gün saat 09:30’dan itibaren dalgıçlarla denizaltı, gönüllüler ile de bando eşliğinde sahil ve çevre temizliği yürüyüşü, konser etkinlikleri düzenlenecektir.
KÖLN ve İSTANBUL: Köln ve İstanbul, kardeş şehir olmalarının 10. yılını kutluyor. Boğaziçi ve Ren Nehri kıyısındaki iki dost şehrin, kardeşliklerinin 10. yıl kutlamaları kapsamında; Köln ve İstanbul’da TEMA ve TEMA Almanya vakıflarının katkılarıyla 2 fidan dikim töreni düzenleniyor. İstanbul ve Köln Büyükşehir Belediye Başkanları, iki şehrin dostluklarını pekiştirecek “Türk Meşesi” Quercus cerris ve “Alman Meşesi” Quercus robur’u 31 Mayıs 2007’de Ren Parkı’nda toprakla buluşturdu. Benzer fidan dikim töreni de 3 Haziran 2007 tarihinde saat 15:30’da İstanbul Gülhane Parkı’nda gerçekleştirilecek.
İSTANBUL: Dünya Çevre Günü ve Haftası nedeniyle İstanbul’da bir dizi etkinlik düzenlenecek. TEMA Gönüllüleri il genelinde çeşitli okullarda standlar açacak. 04-05 Haziran tarihlerinde Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde Anadolu Yakası Öğretmenlerine yönelik eğitim çalışması gerçekleştirilecek.
5 Haziran 2007 tarihinde Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde 10:00-12:00 satleri arasında TEMA Vakfı Turan Demiraslan Bursu’nu almaya hak kazanan 5 kişi açıklanacak ve Yavru TEMA Hikaye Yarışması Ödül Töreni yapılacak. Aynı gün Rumeli Plaza’da TEMA gönüllü Sanatçısı Beyazıt Öztürk ile stand çalışması gerçekleştirilecek.
TEMA Vakfı ve Kadıköy Belediyesi 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde ilk kez Salı Pazarında birlikte bir etkinliğe imza atacak. TEMA Vakfı’nın “Suyunu Boşa Harcama” Kampanyası’ndaki bireysel önlemler, ünlü Aşçı Oktay Usta’nın da katılacağı etkinlikte uygulamalı olarak gösterilecek.
Karikatürcüler Derneği, Cartoon Yayıncılık ve TEMA Vakfı tarafından ortaklaşa düzenlenen Doğa ve İnsan Uluslararası Karikatür Yarışması Sergisi, 06 Haziran 2007 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Karikatür ve Mizah Müzesi’nde ziyarete açılıyor. Üç kurum tarafından 2007 yılında düzenlenen “Küresel iklim Değişimi ve Dünyamız” konulu yarışmaya katılan ve daha önce düzenlenen “erozyon”, “orman ve çölleşme” konulu eserler sergide yer alacak. Çevre Haftası’nda ziyarete açılacak sergi ile küresel iklim değişikliği sorununa mizahi bakış açısıyla dikkat çekilmesi amaçlanıyor. Sergi 06 Temmuz 2006 tarihine kadar bir ay süreyle ziyarete açık kalacak.
TEMA Vakfı
]