KAYA RESMİ
Kaya resimleri(petroglif) kaya ve mağara yüzeylerine yapılmıştır. Bazıları boyaile bazıları kazıma ve çizme yoluyla yapılmıştır. Kaya resimleriin en erken örneklerinde belirli bir üslup yoktur. Sonraki dönemlere ait örneklerde Türk sanatının en öenmli üslubu olan Hayvan Üslubu’a uygun olan kopozisyonlar görülür.
Kaya reimleri Hunlar’dan Göktürk devrinin sonrasına kadar teknik ve estetik açıdan pek fazla bir deiğişiklik göstermez. Bazı merkezlerde kaliteli örnekler olmasına karşın, çoğunlukla(tarihi ne olursa olsun) arkaiktir. Bu nedenle kaya resimleri sanatsal değerden çok, sonraki devirlerin temelini oluşturan ikonografik ve ikonolojik nitelikleriyle önemlidir.
Kaya resimlerinin erken örneklerinde av kültürü ve sembolizmi yansıtan reesimler egemendir. Bu resimlerin bazılarında sembolik anlamlar içeren hayvan mücadele sahnelerinin prototipleri bazılarıda birbirleriyle mücadele eden hayvan figürlerine rastlıyoruz. Zıt kavramların mücadelesini sembolize eden, mücadele sahneleri, insan hayvan mücadeleleriyle birlikte tarih öncesi devirlerden itibaren etkili olan Hayvan Ata inancı ve hayvan biçimine girme temasıyla ilişkilidir.
Kaya resimlerinde süvari tasvirleri, savaşan insan figürleri, arabalı çadır tasfirleri, başları maskeli ve kuyruğu düğümlü, moncuk denilen püskül süslemeli at tasfirleri, kurt, dağ keçisi, geyik gibi hayvanlar dini inançlar ve günlük hayat ile ilgili sahneler, damgalar veya yazıya benzer işaretler daire veya dikdörtgen şekiller, dört ana yön işaretleri gibi unsurlar yer alır.
Kaya resimlerinin en erken örnekleri Orta Asya’da mezolitik veya erken neolitik devirlere aittir. Bunlar arasında Doğu Özbekistan’da Zaraut Kaman Mağrası’nda ve Doğu Pamirler’deki Sakta Mağrası’nda yer alan tasfirler önemlidir. Bunlar batıda Azerbaycan’daki Gobustan kaya resimlerine ve daha kuzey ve doğudaki örneklere bağlanır. M.Ö. 1700- 1200 yıllarına ait. Karasug kültürünün yayıldığı Yenisey kaya resimlerinde ve Kem vadisnin batısı, Sibirya, Çungarya, Kögmen gibi bölgelerde görülen Tagar ve Taştık kaya resimlerinde Türklerin atalarına ait izler bulunur.
Ana Sayfa
Yardım
Giriş Yap
Kayıt Ol
