Leonardo da Vinci « Ressamlar
İtalyan ressamı, heykeltıraşı, mühendisi, mimarı ve bilgini (1452-1519).
Floransa yakınlarında, Vinci'de dünyaya gelen Leonardo, çocukluğundan başlayarak desen, matematik ve doğa bilimleri alanında büyük bir yetenek gösterdi. Floransalı ressam, heykeltıraş ve kuyumcu Verrocchio'nun atölyesinde yetişti, resim, heykel ve dekorasyon öğrendi.
1482'de Milano'ya, Ludovico Sforza'nın sarayına giderek orada geniş çapta çalışmalara girişti: resim yaptı, heykel yonttu, Milano ve Pavia katedrallerinin mimari sorunlarıyla ilgilendi. Dük tarafından şenlikleri düzenlemekle görevlendirildi, tiyatro dekorları, şenlikler ve turnuvalar için kostümler çizip gerçekleştirdi, sarayı eğlendirmek için yeni oyunlar icat etti. Aynı zamanda matematik, jeoloji (denizdibini ve toprak aşınması olaylarını inceledi), şehircilik ve hidrolik sorunlarıyla yakından ilgilendi, "Resim Üstüne İnceleme" adlı bir de kitap yazdı.
Birinci Leonardo: Kralın Mimarı
1499'da Fransızlar Milano'yu ele geçirince Leonardo, önce Mantova ve Venedik'e, sonra Floransa'ya gitti. Ünlü Gioconda tablosunu o zaman yaptı. 1506'da Milano'ya dönerek Fransızların hizmetine girdi, sanat ve bilim çalışmalarını sürdürdü. Roma'da, Giuliano de Medici'nin yanında geçirdiği iki yıldan sonra, François I'in çağrısını kabul ederek 1516'da Fransa'ya gitti. «Kralın başressamı, mühendisi ve mimarı» olarak atandı ve Amboise yakınlarında Cloux Şatosu'na yerleşti, iki yıl sonra orada öldü.
İkinci Leonardo: Benzersiz Sanatçı
Resim, Leonardo da Vinci'nin sanatında önemli bir yer tutar. Onun bütün araştırmalarının yüce ereği resimdi. Nitekim bu amaçla yeni bir üslûp geliştirip kabul ettirdi: tuvalleri gölge ve ışık yığınları halinde işlenmiş, düzenli geometrik (üçgensi ya da piramitsi) kompozisyonlar halindedir; eritilmiş, yumuşatılmıştan kenarlar, bir çizgiyle belirlenmemiş, estomplanmıştır (hafif gölgelerle belirlenmiştir [sfumato tekniği]). Hafifletilmiş, örtülmüş olan renkler derin bir gizem ve şiir izlenimi yaratır. Leonardo resimlerinde ruhun sırlarını, tutkuları, duyguları vermeğe çalışır. İtalya'da o tarihte yeni olan bu teknikle yağlıboya resimler de yaptı.
Üçüncü Leonardo: Bilgin ve Araştırıcı
Leonardo, bilimin her alanında öncüdür. «Defter»lerinde yer alan krokiler ve notlar, olağanüstü çalışmalarının kanıtlarıdır. Bilgisi, doğaya ilişkin gözlem ve deneye dayanır. Yukarıda sözü edilen bilim dallarından başka, astronomi, botanik ve biyoloji ile de ilgilenen bilgin, cesetleri kesip inceleyerek anatomi alanındaki bilgileri de geliştirdi. Optikte ve mekanikte perspektifi, ışığı ve hareketi inceledi.
Dördüncü Leonardo: Mühendis ve Mucit
Teknik alanda yaptığı yenilikler sayılamayacak kadar çoktur, çağdaşlarınca pek az yararlanılan birçok makine projesi yapmıştır. El arabası, zırhlı savaş aracı ve tırtıllı taşıtlar onun eseridir. On kadar silâh ve makinenin de kuramsal planım yapmıştır: uçan makineler (uçağın ve helikopterin atası), su altında gidecek makineler (perdeli ayaklar, dalgıç elbiseleri, denizaltılar) gibi. Ayrı parçaların birleştirilmesiyle yapılan taşınabilir evler fikri de onundur; ayrıca birçok âlet düşünmüştür: krikolar, pompalar, saatler v.b. Tarihte, yaşamı boyunca bunca şey öğrenmiş ve keşfetmiş insan pek azdır.
(Solda) 1512 yılında kendi kaleminden çıkan bu portre, o tarihte 60 yaşında olan Leonardo da Vinci'nin kaygılı yüzünü yansıtır.
(Sağda) Leonardo'nun anatomi defterlerinden birinde yer alan, göz üzerine inceleme. Onun çalışmaları insan vücudunun tanınmasına yardımcı olmuştur. Ne var ki, desen üzerine karaladığı notları bugün de tümüyle çözülemez; zira sol eliyle ve sağdan sola doğru yazardı.
Son Akşam Yemeği
Leonardo da Vinci'den çok az resim kalmıştır (15 kadar), üstelik bunların çoğu da zamanla yıpranmıştır; çünkü çoğu zaman, ressam yeni icat ettiği malzemeyi kullanarak yeni deneylere girişmiş ve bu malzeme zamana dayanmamıştır. Örneğin 1496 ile 1498 yılları arasında, Milano'da bir manastırın duvarına «tutkallı boya» yöntemiyle yaptığı Son Akşam Yemeği tablosu daha tamamlanmadan üne kavuşmuş, ama 50 yıl geçmeden pul pul dökülmeğe başlamış, günümüzde hemen hemen tanınmaz hale gelmiştir.
Bazı Eserleri
Tebşir, Müneccim Kralların Tapınması, Kayalıklar Bakiresi, Meryem, Çocuk İsa ve Azize Anna.
«Feronyerli Kadın». Hüzünlü bakışıyla bu güzel portre, Leonardo da Vinci'nin şaheserlerinden sayılır.
«Gioconda». Tahta iterine yapılmış olan bu tablonun modeli, Francesco del Giocondo'nun karısı Mona Lisa'dır. Genç kadının esrarlı gülümsemesi ve «sfumato» tekniğiyle işlenmiş olan geri plandaki manzara, bu esere dünya çapında ün kazandırmıştır. Louvre Müzesi, Paris.
Besteciler Genel Ressamlar İletişim Anasayfa