İLK HALİÇ KÖPRÜSÜ PROJESİ

Da Vinci , proje için "Köprüyü öylesine inşa edeceğim ki, ortasında yüksek bir kemer oluşturacak ve en hızlı giden gemiler bile hızlarını hiç düşürmeden altından geçecek" demişti.

Hiçbir projeyi vaad ettiği zamanda bitiremediği için sürekli işsiz kalan İtalyan ressam, mimar ve mucit Leonardo Da Vinci`nin, Sultan II. Bayezid`den mektupla iş istediğini ve Haliç`in üzerine bir köprü projesi olduğunu bilen pek az kişi vardır.
 
Da Vinci , tasarladığı proje için `Köprüyü öylesine inşa edeceğim ki, ortasında yüksek bir kemer oluşturacak ve en hızlı giden gemiler bile hızlarını hiç düşürmeye gerek kalmadan köprünün altından rahatlıkla geçecekler.`` diye yazıyordu 1502 tarihli mektubunda. Bu projeye Sultan II . Bayezid ne yazık ki pek iltifat etmemiş. Lakin hayata geçseydi, Haliç `in üzerinde şimdilerde Da Vinci `nin ifadesiyle `40 arşın eninde, 70 arşın deniz seviyesinden yükseklikte, 600 arşın uzunluğunda; bunun 400 arşını deniz üstünde, 200 arşını ise karanın üstünde` bir köprü olacaktı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş , 2005`te `Leonardo Da Vinci `nin Haliç için tasarladığı köprüyü, Eyüp -Sütlüce arasında yapmayı planlıyoruz. Köprünün bir ayağı Haliç `teki adaya basacak ve böylece yayalar Haliç `in iki yakası arasında yürüyerek geçiş yapabilecekler.` demişti, fakat 2001 yılında Norveç `te Da Vinci `nin tasarımını temel alan daha küçük bir köprü, çoktan hayata geçirilmişti.
İstanbul Modern `de açılacak sergide, Da Vinci `nin Sultan II . Bayezid `e yazdığı ve orijinali Topkapı Sarayı `nda bulunan mektup ve Paris `te Leonardo `nun çizim defterinden Galata Köprüsü için yaptığı tasarımın röprodüksiyonları bulunacak. Küratörlüğünü Engin Özendes `in yaptığı sergide fotoğraf sanatçıları Ahmet Elhan , Murat Germen , Cemal Emden , Orhan Cem Çetin , Merih Akoğul ve Ömer Orhun `un, Galata Köprüsü ve çevresine odaklanan yeni çalışmaları, galeri içinde 6 ayrı odada yer alacak. Türk fotoğrafının önemli ve yenilikçi isimleri arasında yer alan fotoğrafçılar, Galata `ya farklı bir bakış açısıyla yaklaşmış. Bir yandan mekanın tarihsel önemini, İstanbul için taşıdığı farklı anlam ve imgeleri yansıtmayı, bir yandan da değişen hayat şartlarını sunmayı amaçlıyorlar. Ortaya çıkacak `Galata ` portresi , mekanın edindiği yeni anlamları kavrama imkanı verirken farklı bakış açılarıyla yepyeni bir Galata okuması da vaat ediyor. Sergide yer alan çalışmalar, Galata `nın farklı dönemlerini, çok kültürlü geçmişini, mimari niteliklerini, Doğu ile Batı`yı bir araya getirişini ve farklı kentsel gerçeklikler arasında bir bağlantı noktası olma konumunu ortaya koyuyor. Sergide, Galata Köprüsü üzerinde farklı zamanları tek bir karede birleştiren fotoğraflardan, Galata `nın çok kültürlü tarihini çeşitli görsel ve yazılı malzemeleri birleştirerek, yeniden kurgulayan kolaj çalışmaları bulunuyor. Duvardan duvara uzanan geniş, panoramik görüntüler iç mekanlara odaklanan fotoğraf yerleştirmeleri de sergide görülebilecek diğer çalışmalar arasında. İstanbul Modern fotoğraf arşivinde bulunan Sebah &Joaillier fotoğraf stüdyosunun 1890`da çektiği, Galata Köprüsü `nü de içine alan bir panorama da `köprü` fotoğrafları arasında gün yüzüne çıkıyor.
10. İstanbul Bienali `nin odaklandığı Mimari / Kent / Bağlantı / Zaman temalarının yorumlarından oluşan `Köprü6` fotoğraf sergisi, sonbahar boyunca ziyaretçilere, `köprü` ve `sonsuzluk ` kavramları üzerine düşünmeye davet ettikten sonra, 6 Ocak 2008`de veda edecek. (0 212 334 73 46)
Leonardo `dan II . Bayezid `e: Ben kulunuzu daima hizmetinizde bilip emrediniz

`... Bu kulunuz şunu işittim ki İstanbul `dan Galata `ya bir köprü yapmak kasdinde imişsiniz. Ama bilir kişi bulamadığınızdan yapamamışsınız. Ben kulunuz bilirim, (köprü)yü bir yay gibi yüksek kaldırayım ki hiç kimse yüksekliğinden dolayı üzerinden geçmeye razı olmaya. Ama düşündüm ki bir çıkma (dalgakıran -rıhtım ) yaparak ondan sonra suyu çıkarayım ve kazıklar koyayım. Şöyle yapayım ki altından hemen yelken ile bir gemi çıka ve öyle bir şekil vereyim ki kalktığı zaman istedikleri vakit (gemiler) Haliç `ten Anadolu yakasına geçeler. Ama sular daim aktığı için kenarlar yenir . Bu husus için bir tertip yapayım ki o akan su aşağıdan akıp kenara zarar etmiye. Senden sonra olan padişahlar kolay harçla yapalar. Bu sözlerin doğruluğuna inşallah inanırsınız ve ben kulunuzu daima hizmetinizde bilip emredersiniz. Bu mektup temmuz ayının üçünde yazılmıştır.`

HALİÇ'E DA VİNCİ KÖPRÜSÜ GELİYOR

Leonardo Da Vinci`nin 5 asır önce Haliç için tasarladığı köprü uygulamaya geçiyor. Mimar Bülent Güngör, Da Vinci`nin tasarımının aynısının ekim ayında tamamlanacağını söyledi

Mehmet Demirkaya - İstanbul
Bilim ve sanat alanında bir dahi olarak kabul edilen ünlü İtalyan ressam Leonardo Da Vinci `nin 1502`de Haliç için tasarladığı köprünün uygulama projeleri hazırlanıyor. Çırağan Sarayı `nın restorasyonunu da yapan 27 yıllık mimar Bülent Güngör , Da Vinci `nin tasarımının bire bir ölçülerindeki köprü projesinin önümüzdeki ekim ayında tamamlanabileceğini söyledi.
Haliç `e yapılacak olan Metro Köprüsü için geçen yıllarda gündeme gelen ünlü ressamın tasarımı üzerinde yaklaşık bir yıldır çalışıldığı ortaya çıktı.
Bire bir ölçülerde
Köprü tasarımı üzerinde çalışma önerisini İstanbul Büyükşehir Belediyesi `ne Bağlı Kültür A .Ş.`nin eski genel müdürü Cengiz Özdemir `in getirdiğini ve yaklaşık bir yıldır proje üzerinde çalıştığını anlatan mimar Bülent Güngör , `Köprü, Da Vinci `nin tasarımındaki ölçülerle bire bir olacak. 240 metre uzunluğunda, denizden yüksekliği 24 metre ve genişliği 8 metre olacak. Orijinal ölçüler de bu` dedi. Çırağan Sarayı , Yıldız Sarayı ve Sümela Manastırı gibi ünlü tarihi eserlerin restorasyonunu da yapan Güngör , köprü projesiyle ilgili şunları söyledi:
`Cengiz Bey öneriyi bana getirdikten sonra birlikte İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş `a gittik. Projeyi anlattık. Başkan, projeyi hazırlamamızı istedi. Başkan ile daha sonra bir iki kez görüştük. Tasarım çizimlerini tamamladık. Şimdi uygulama projelerine başladık. Ekim ayında projenin tamamlanacağını düşünüyorum. Köprü tamamen çelikten yapılacak. Üzeri, Mimar Sinan `ın da pek çok köprüsünde kullandığı, küfeki taşı ile kaplanacak. Bu taşlar çelik yapıya vidalanacak.`
Köprünün orijinal boyutlarının Sütlüce Miniatürk ile Eyüp Silahtarağa burnu arasına çok uygun düştüğünü, Da Vinci `nin sanki köprüyü burası için tasarladığını anlatan Güngör , `Başkan Topbaş köprünün nereye yapılacağı konusunda kesin karar vermedi. Eyüp ile Sütlüce arasında olacak ama tam nereye yapılacak, ona henüz karar verilmedi` diye konuştu.
Güngör , köprünün yayalar için olacağını, ancak acil durumlarda köprüden itfaiye gibi araçların da geçebileceğini vurguladı.
 
ORJİNAL KÖPRÜĞÜ İSATANBUL YILLARDIR BEKLİYOR

Da Vinci'nin Haliç için tasarladığı köprüyü İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Kültür A.Ş., 10 yıl önce projelendirmişti. Ancak o zamandan bu yana somut adım atılmadı. Eski genel müdür Cengiz Özdemir, şöyle anlatıyor: "1502'de Sultan II. Beyazıd'la Da Vinci arasında Haliç'te bir köprü yapılmasıyla ilgili yazışmalara binaen Da Vinci eskiz çizimler hazırlıyor. Bu çizimler şu anda hem Topkapı Sarayı'nda hem de İtalya'da var. Fakat sonra dönemin mimarları o günün teknolojisiyle bu köprünün yapılamacağını düşünüyor ve sultana olumsuz kanaat bildiriyor. Bugün bu köprü New York'ta tekrar gündeme geliyorsa aslında tarihle bugünü birleştiren, Batı'yla Türkiye'yi buluşturan bir eser olacaktır."
Özdemir, köprünün 2002'de Norveç'te bir kasabada otoyol üstgeçidi olarak yapılıp, üstünde asli yerinin Haliç olduğunun belirtildiğini söylüyor: "Doğru olan, köprünün asıl yeri olan Haliç'te Da Vinci gibi bir dâhinin yaptığı şekilde inşa edilmesidir. 2010'da İstanbul'un kültür başkenti olacak olması buna vesile olabilir. Türkiye böyle bir köprü projesinin varlığını 50 yıl önce fark etmiş. Kültür A.Ş. olarak 2000'de projelendirdik. Ancak hâlâ yapılmadı, sürüncemede kaldı."
Da Vinci'nin Haliç için düşündüğü köprü, belirli aralıklarla 'Proje hayata geçiriliyor' diye haberleştirildi. Son olarak 2006 tarihli bir haberde 'ekimde tamamlanacağı' yazıyor. Ancak henüz gelişme yok.

Aşağıda
Leonardo Da Vinci'nin Haliç İçin Yaptığı Taslak Çizimler
Şu an Yapılmayı düşünülen Haliç Köprüsünün Taslağı
Bir başka ülkede yapılmış Haliç Köprüsü

Resimleri verilmiştir



[eklenti yönetici tarafından silindi]