Yaratıcılık
Şematik Dönemde Yaratıcılığa Ket Vuran Yetişkin Davranışlarının Önlenmesi ve Yaratıcılığın Geliştirilmesi
--------------------------------------------------------------------------------
Ders : İnsanın Sanatsal Gelişimi
Yöneten : Prof. Dr. Tayfun Akkaya
Hazırlayan : Begüm Mütevellioğlu - 0011687
İçindekiler : · Projenin Konusu, · Projenin Gerekçesi, · Projenin Genel Çerçevesi, · Genel Çerçeve Bilgileri, · Proje Konusuna İlişkin Temel Bilgiler, · Projenin Amaç,Kapsam ve Önemi, · Proje Yönetimi, · Materyal Kullanımı, · Proje Planı ve Organizasyonu, · Projenin Başarı Kriterleri, · Projenin İnsanın Sanatsal Gelişimine Katkıları, · Bibliyografya, · Projeyi Destekleyici Görsel Malzemelerin Listesi.
Dönemi : 2003-2004 Güz Dönemi.
--------------------------------------------------------------------------------
Şematik Dönemde Yaratıcılığa Ket Vuran Yetişkin Davranışlarının Önlenmesi ve Yaratıcılığın Geliştirilmesi
PROJENİN KONUSU :
Şematik Dönemde Yaratıcılığa Ket Vuran Yetişkin Davranışlarının Önlenmesi ve Yaratıcılığın Geliştirilmesi.
PROJENİN GEREKÇESİ :
M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı’nın müfredat programında yer alan “İnsanın Sanatsal Gelişimi” dersiyle ilişkili bir proje önerisidir.
PROJENİN GENEL ÇERÇEVESİ :
Yaratıcılık.
GENEL ÇERÇEVE BİLGİLERİ :
Yaratıcılık: Önceden birbiriyle ilişkisi olmayan malzeme ve düşünceler arasında ilişki kurabilme, algılama, düşünceleri yeniden düzenleyebilmedir. Yaratıcılık, kişinin gündelik yaşamda karar verirken, bir olayı yorumlarken kullandığı gücüdür. Yaratıcılık, kişilerin doğuştan getirdikleri bir özelliktir. Fakat bir kişi her alanda yaratıcı olamayacağı gibi aynı alanda yaratıcı güce sahip kişilerin eş oranda yaratıcı olmaları da beklenemez.
Çocukta Yaratıcılığı Geliştiren Etmenler: Algıların zenginleştirilmesi için çocukların gözlem ve hafıza eğitimine gerekli önemi vermek, üretici düşünme yöntemi kazandırmak, yeni biçimler aramaya,bulmaya ve bunları anlatıp yorumlamaya yöneltmek, sınıflarda sık sık, sanat eseri niteliği bulunan yapıtların incelenip, çocuklara yeni görüşler kazandırılması, duygu ve düşünceleri kullanma alışkanlığı kazandırmak, pratik, çabuk, kararlı, cesaretli olmalarına olanak vermek, imgelemlerinin geliştirilmesi, çocuğun çevresinin yapılan iş ve resimlerle donatılarak bir sanat çevresi yaratılması, çocuğun kendi kendine çalışıp, teknik yönden birikim ve doyum sağlayacağı ortam hazırlamak,sanatsal etkinlikleri izleyebilme imkanlarının yaratılması (müze, tarihi çevre gezileri,galerilerde sergilere götürülme gibi), konuların çocukların çevresinden ve yaşamlarından seçilmesi.
Resim 1
Resim 2
Çocukta Yaratıcılığı Engelleyen Etmenler: Öğrencinin yaratıcılığa temel olan kaynaklardan yoksun oluşu, çevredeki kültür kaynaklarından yeterince yaralanma fırsatının çocuğa verilmemesi, malzeme ve araç yetersizliği, konunun çocuğun yaratıcılığını geliştirecek düzeyde veya nitelikte olmaması, atölye imkansızlığı ve hep sınıfta çalışma zorunluluğu, hep fayda amacına dönük çalışma zorunluluğu,ders saatinin azlığı ve sürenin kısalığı, çocuklara yaptırılan kopya ve geleneksel biçimlerin bıktırırcasına tekrarı, sanat eğitimcisinin ders ve sınıfa olan ilgisinin azlığı, rehberlik görevinin sağlıklı yapılmaması.
Yaratıcı Çocuğun Özellikleri: Karşılarına çıkan fırsatları değerlendirebilen, güçlükleri yenmek için yeni çözüm yolları bulan, meraklı,devamlı sorular soran, araştırma yapmaya eğilimleri fazla olan, yeni ve ilginç buluşlar için ellerindeki malzemeyi değişik biçimde kullanabilen, ilgi ve dikkatlerini kolay yoğunlaştırabilen, ayrıntıları, yanlışları kolayca fark edebilen,değişiklik peşinde, oyuna düşkün, düşünce ve dilde akıcılık, özgürlük, hayal gücü, deneme, sınama, bulma gibi özelliklere sahip, çevreye, doğaya karşı duyarlı, başkalarını kopya etmeyen, farklı ve ilginç şeyler yaratan çocuklardır.
PROJE KONUSUNA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER:
Çocuk Resminin Gelişim Evreleri:
1. Karalama Dönemi (2-4 yaş)
2. Şema Öncesi Dönem (4-7 yaş)
3. Şematik Dönem (7-9 yaş)
4. Gerçekçilik (Gruplaşma) Dönemi (9-12 yaş)
5. Görünürde Doğalcılık Dönemi (12-14 yaş)
Şematik Dönem (7-9 yaş): Bu dönemde, çocuk, insan ve çevresi hakkındaki görüşlerini şemalar halinde resmine yansıtır. Bu şemalar, çocuğun bir şeyi nasıl gördüğü, nasıl algıladığı ve o şeyin çocuğa verdiği etkiyi ortaya koyar. Özellikler:
1) Kendine özgü bir insan ve çevresinin resmini yapmak.
2) Tekrarlamayla elde edilen güven duygusu.
3) Geometrik çizgilerin uygulanması.
İnsan Şeması: Şema denilen,kişiliğe ve deneye dayanan,bir tekrar sonucu elde edilmiş insan resmidir. Deneylerin ortaya koyduğu sonuçlar:
1) Vücudun önemli sayılan parçalarının abartılması
2) Önemsiz parçaların yok edilmesi
3) Simgelerin değişimi.
Resim 3
Resim 4
Mekân Şeması: Çocuk, toplumla ilişkiye girmesiyle birlikte, çevrenin bir parçası olma bilincine varıyor. Artık evi, arabayı, insan figürünü, gökyüzünü, yeryüzünü, ağacı tek tek değil birbiriyle ilişki içinde resmeder. İlk boşluk anlayışı yer çizgisinde belirir. Bu çizgi,sadece objelerin üzerinde durduğu zemini temsil etmekle kalmaz, aynı zamanda evin tabanını, bir caddeyi veya çocuğun üzerinde bulunduğu döşemeyi de temsil eder. Çocuk, resminin alt kısmına koyduğu gibi üst kısmına da bir çizgi yerleştirir; bu da gök çizgisidir. Yer çizgisi ile gök çizgisi arasında yer alan hava boşluğuna objeleri ve figürleri yerleştirir. Bu obje ve figürler çocukta perspektif kavramı gelişene kadar hemen hemen aynı büyüklüktedir.
Çocuk büyüdükçe görsel açıdan daha gerçekçi olmaya başlar. Çocuk,çevresini,dünyayı biraz daha iyi anlayarak bilgisini geliştirir, duygusal ve sosyal ilişkilerine bağlı olarak gördüğü şeylere anlam yüklemeye başlar. Sanat da çocuğun bilgisini geliştirerek zihinsel açıdan gelişmesine katkıda bulunur.
Şematik Dönemde Yaratıcılığa Ket Vuran Yetişkin Davranışlarının Önlenmesi:
Bu dönem, çocuğun anaokulundan çıkıp ilkokula geçtiği ve kolayca yön değiştirip diğer becerilere yönelebileceği bir dönemdir. Aynı zamanda bu dönem çocuğun yakın çevresi (anne-baba-öğretmen-akraba...vs.) tarafından her bakımdan etki altında kalabileceği bir dönemdir.Halbuki, erken yaşlardan itibaren verilmeye başlanan sanat eğitimi etkinlikleri yoluyla çocuğun sağlıklı gelişimine olanaklar sağlanır.
Sanat eğitimi yoluyla çocuk, bir taraftan bakma eylemi içerisinde görmeyi öğrenirken, diğer taraftan dokunduğu biçimlendirdiği değişik malzemeleri tanıma fırsatı bulur. Her türlü yetenek ve gereksinimlerini ortaya çıkarma şansına sahip olur. Bu yolla kendi yetilerinin farkına varır, böylece ileride meslek seçiminde sağlıklı tercihlerde bulunur. Doğaya ve çevresinde gelişen ve değişen olaylara farklı bir gözle bakmayı davranışa dönüştürür. Kişiliğini geliştirme fırsatını bulur. Duyan, düşünen, yaratan, kendisi ve çevresi ile diyaloga giren bir yapı oluşturur. Soyut kavramları algılaması kolaylaşır. Karşılaştığı problemleri daha rahat çözümler. Zihinsel yetileriyle birlikte duygu yanını da geliştirir, özgüven duygusunun gelişmesine olanak bulur.
Elbette, çocuğa sanat eğitimi verebilmek için önce yetişkinlerin sanata değer vermesi ve bu konuda çocuklarını bilinçli şekilde eğitmeleri gerekmektedir.Öncelikle,ebeveynler çocuklarının doğumundan itibaren baskıcı, otoriter tavırdan kaçınmalı, onların yaptıklarını küçük görmemeli ve aktif birer dinleyici olmalıdırlar. Şematik dönemde de çocuğun çalışmalarını eleştirmekten çok yüreklendirici tutum sergilemelidirler. Çünkü bu dönemden itibaren çocuğun hayatına çok daha farklı dersler ve beceriler girdiğinden çocuk da kendine bir yön seçmek isteyecektir. Ebeveynlerin ve öğretmenlerin de yaratıcılığa olanak sağlayan dersleri gereksiz ya da seçmeli ders konumundan çıkarmaları ve sözel anlatıma dayalı dersleri öğrencilere zorla dayatmamaları gereklidir. Örneğin matematik yeteneği olmayan fakat resimsel faaliyetlerde çok başarılı olan bir öğrencinin önüne resim malzemesi yerine problem konulursa bu, çocuğun yalnız yaratıcılığına ket vurmakla kalmaz, gelecekteki başarısına da ket vurmuş olur. Aile içinde-okul içinde baskıcı tutum, iletişimsizlik, huzursuzluk, ...vs. yaratıcılığa ket vuran pek çok davranıştan yalnızca birkaçıdır. Bu yüzden ilk önce aile-çocuk, öğretmen-çocuk iletişimi kurmak için uğraşmak, yetişkinlerin yaptıkları zarar verici davranışların farkına varmaları ve bu davranışlarından vazgeçmeleri sağlanmalı ve böylece aile içi ve okul içinde çocuk için huzur ve güven ortamı oluşturulmalıdır. Bunlarla birlikte, ebeveyn-öğretmen ve diğer yetişkinler çocuğun yaratıcılığına faydalı olacak sanatsal ve kültürel olaylara daha duyarlı olarak hem kendilerini,hem çocuklarını yetiştirme fırsatı yaratmalıdırlar. Yetişkinler unutmamalıdırlar ki; kritik bir dönem olan şematik evrede çocuğun tüm coşkusunun korunması onların davranışlarına bağlıdır. Bu evrede çocuk sözlü anlatım yetersizliğini biçimsel anlatımla tamamlamaya çalışır yani resim,çocuğun yazı dilinin, sözel dilinin üstündedir. Çocuk resimleri, onların duyguları ve aile yaşamlarına ilişkin sorunları konusunda yetişkinlere ipuçları verir.
Resim 5
Resim 6
PROJENİN AMAÇ, KAPSAM VE ÖNEMİ:
Proje,sanat eğitiminde yaratıcılığa ket vuran yetişkin davranışlarının önlenmesine yöneliktir. İlköğretim 1.-2.-3. sınıf sürecini kapsamaktadır. Yaratıcılığa ket vuran yetişkin davranışlarının önlenmesi yoluyla, yetişkinlerin olumsuz davranışlarının olumluya çevrilebilmesi, sanatsal gelişimin ve yaratıcılığın geliştirilmesi açısından son derece önemlidir.
PROJE YÖNETİMİ:
Proje geniş bir ekiple hazırlanan bir çalışma değildir.Çalışma,pilot uygulama için seçtiğimiz ilköğretim okullarının resim-iş öğretmenleri ve öğrencilerin ebeveynleri ile işbirliği içinde yürütülmüştür.
MATERYAL KULLANIMI:
a) Proje Önerisi Sunarken Kullanılan Görsel Materyaller:
Proje konusuyla ilgili resim örnekleri ve bir anket örneği gösterildi. Kullanılan örnekler: resim 1. Şematik döneme (7-9 yaş) ait insan şeması örneği, resim 2. Şematik döneme (7-9 yaş) ait mekân şeması örneği, resim 3. Çocuklarıyla ilişkileri başarılı bir aile resmi örneği (7 yaş/kız), resim 4. Çocuklarıyla ilişkileri başarısız bir aile resmi örneği (7 yaş/erkek), resim 5. Sevilen bir öğretmen resmi örneği (9 yaş/erkek) (Haluk Yavuzer, 1995), resim 6.Sevilmeyen bir öğretmen resmi örneği (9 yaş/erkek) (Haluk Yavuzer, 1995), resim 7. 8. 9. “Kendi duygularını ifade etmek, başkalarının duygularını fark edebilmek”. Amacıyla yaptırılmış, çocuktan mutlu, üzgün, şaşkın, kızgın vs. insanların resmini çizmesi, çizdiği kişileri yakın çevresindeki yetişkinlerle özdeşleştirmesi istenerek ortaya çıkmış resimlerdir. Resim 10., 11., 12., 13., 14., 15.” Kendi duygularını ifade etmek, başkalarının duygularını fark edebilmek”. Amacıyla çeşitli mecmualardan toplanan farklı yüz ifadelerini gösteren resimlerdir. Bu resimler çocuğa gösterilip, birlikte bu resimler üzerine hikayeler yaratılmıştır.
R.10. (7 yaş/kız) Yorumu: Bu resimdeki adam banyodan çıkıp aynaya bakıyor.Korkmuş ve şaşırmış çünkü aynaya bakarken arkasından bir adamın geldiğini görmüş.
R.11. (9 yaş/kız) Yorumu: Bir kadın, yılan sarkıyor kafasından. Korkmuş, kimse bilmiyor neden korktuğunu! Gözlerini büyütmüş bir çığlık atıyor. Kimse bilmiyor, korkusunun nedenini. Belki aynaya bakmış, kafasındaki yılanları görmüş, belki de bir kabus. Bu kabus her şey olabilir, bu yılanlar sihirle yapılmış belki kafasına. Ama o yüz, o çığlık insanı sanki kendisi yaşamış gibi ürpertiyor.Ama belki de boğuluyor. O kadın boğuluyorsa bunu belki hak etmiyor.Ama belki Tanrının cezası bu, yaptığı kötülüklerin cezası. Ama o kadın insanı ürpertiyor, tüyleri diken diken ediyor.Ve o çığlık kulakları çınlatıyor.Belki o kadın rüyama girip rüyadan kabusa dönüşecek.Ve o gözler kanlanmış, yerinden çıkacak gibi olmuş. Ama o kadın beni ve herkesi ürpertiyor.
Resim 7
Resim 8
R.12. (9 yaş/kız) Yorumu: Artık çok yaşlanmıştı. Sürekli bir şey düşünüyordu. Hastaydı. Küçük bir evi vardı. Bastonunu ve mendilini hep yanında taşırdı. Belki de bastonun ve mendilin onun için özel bir değeri vardı. Veya o baston ve mendil ona sevdiklerinden kalan son eşyalardı. Belki de sürekli sevdiklerini düşünüyordu. Peki ya sevdikleri neredeydi?
R.13. (8 yaş/erkek) Yorumu: Bir suç işlemiş, yaptıklarının doğru mu yanlış mı olduğunu düşünüyor. Büyücüyü hatırlatıyor, sanki lanetli bir kadın.Düşünüp yeni buluşlar yapmak için hazırlanıyor sanki.
Anket örneği: Amaç: Yetişkinlerin çocuk eğitiminde kullandıkları yöntem ve davranışların uygunluk/uygunsuzluğunu değerlendirebilme.
İşlem: Yetişkinlere “elinizdeki ankette, aile içi, okul içi ilişkilerinizde size doğru gelen davranış ifadelerinin bulunduğu kutuları (x) ile işaretleyin, uyguladığınız davranış ifadelerini ise (+) ile işaretleyin.” talimatı verilir. (Kullanılan anket örneği proje organizasyonu bölümünde yer almaktadır.)
b) Projenin Materyalleri:
Değişik boylarda resim kağıdı,kurşun kalem,renkli boyalar,kalemler,mecmualardan kesilmiş portre,figür örnekleri,anket kağıtları
Resim 9
Resim 10
PROJE PLANI VE ORGANİZASYONU:
a) Proje Planı:
Bu proje, bir ay süren kısa bir çalışmadır. Proje konusu belirlendikten sonra kaynak araştırması yapılmıştır. Araştırmalarda, internetten, kütüphaneler, öğretmenler, anne-babalar ve psikologlardan bilgiler alınmıştır.Yeterli kaynak ve materyal sağlandıktan sonra mikro ölçekli uygulama çalışmaları yapılmış ve tüm aşamalar proje yöneticisi tarafından denetlenmiştir.
b) Proje Organizasyonu:
Pilot uygulama okulu olarak seçtiğimiz ilköğretim okullarına gidilerek, ilkokul 1.2.3. sınıf öğrencilerinden aile, öğretmen, okul konulu resimler yapılması istenmiştir. Daha sonra bu resimler incelenerek üstün yetenekli,orta derecede yetenekli ve az yetenekli öğrenciler tespit edilmiştir. Bu tespitten sonra öğrencilerin ebeveynleri ile görüşmeler yapılmış, bu esnada onlara anket uygulanmış ve evlerinde çocuklarıyla işbirliği içinde uygulayabilecekleri mini oyun programları dağıtılmıştır. Organizasyon şu şekildedir:
1. Amaç: Kendi duygularını ifade etmek,başkalarının duygularını fark etmek, ifade etmek.
Düzey: 7 yaş ve üzerindeki çocuklarla birlikte yürütülebilecek bir oyundur.
Yapılacak İşlem:1) Çocuğunuza değişik duygularla ilgili sorular sorun:
- “Sevdiğin/sevmediğin bir kişiyi gördüğün zaman ne hissedersin?”
- “Hastalandığın zaman ne hissedersin?”
- “Sevdiklerini tartışırken gördüğün zaman ne hissedersin?”
- “Birisi sana kızdığı zaman ne hissedersin?”...vs.
2) Çocuğunuzdan mutlu birinin,şaşkın birinin,kızgın birinin,...vs. resmini çizmesini isteyin.
Daha sonra çizdiği kişileri, aile fertleriyle, yakın çevresindeki yetişkinlerle özdeşleştirmesini isteyin Böylece ailede veya çevresinde kimi nasıl görüyor, onları size bu şekilde anlatma olanağı sağlayacaktır.
3) Çeşitli mecmualardan topladığınız farklı yüz ifadelerini gösteren resimleri çocuğunuza / öğrencinize gösterip, hep birlikte bu resimler üzerine hikayeler yaratın.
4) Kendi yüzünüze farklı ifadeler vererek,çocuğunuza bu ifadelerin ne olduğunu sorun.
Değerlendirme: Bu oyunla, çocuğunuz karşısındakinin duygularını daha kolay fark edebilir. Sizler de aileleri ve öğretmenleri olarak çocuğunuzun hangi durumlarda nasıl tepkiler verdiğini anlayarak, buna göre çocuğunuza yaklaşımlarınızı daha iyiye yönelik düzenleyebilirsiniz. Ayrıca bu etkinlikle çocuğunuzun resimsel,düşünsel ve drama yeteneğini ve yaratıcılığını geliştirmesine yardımcı olabilirsiniz.
2. Amaç: Yaptığı davranışın farkına varabilme.
Düzey:8-9 yaş
Yapılacak İşlem: 1) Çocuğunuzla bir anlaşma yapın.Çocuğunuza artık evin annesi / babası olduğunu, kendinizin de evin çocuğu olduğunuzu, onunla yer değiştirdiğinizi,birbirinizin yaptıklarını yapacağınızı söyleyin.
2) 1 günü geçmemek şartıyla çocuğunuzun sizin gibi davranmasına izin verin,siz de çocuğunuz gibi davranın.
Değerlendirme: Çocuğunuz kendisini anlamadığınızı,kendisiyle ilgilenmediğinizi düşünüyorsa bu etkinliği kullanabilirsiniz. Bu oyunun sonunda çocuğunuzun ve kendinizin neler hissettiğini anlayabilirsiniz. Böylece çocuğunuzun sizde beğendiği ve beğenmediği (aynı şekilde sizin de çocuğunuzda) özellikler varsa bunları fark edip yanlışlarınızı düzeltme yolunda adım atmaya başlayabilirsiniz. Bu etkinlikle çocuğunuzun drama ve düşünsel yeteneğini ve yaratıcılığını geliştirmesine yardımcı olabilirsiniz.
3. Amaç:Çocukların ilgilerini tanımalarına yardımcı olmak.
Düzey: 9 yaş
Yapılacak İşlem: Çocuğunuza “bir satıcı olduğunu düşünmesini, nerede ve ne satmak istediğini sorun (Bir düşünce, bir hizmet, yiyecek veya kullanılabilecek bir eşya olabilir.). Bu soruyu sorduktan sonra satmak istediklerini yazmalarını isteyin ya da siz kendi hazırladığınız örnek bir liste verebilirsiniz.
Örneğin; Satılacak Şeyler: kitap, ayakkabı, oyuncak, resim malzemesi, müzik aleti, hayvan, kıyafet...vs.
Örnek 1: (9 yaş/kız) Ben hem kitap, hem de resim malzemeleri satmak isterdim.Kitap satmak istememin nedeni hem yeni bilgiler öğrenir, hem de bilgilerimi tazeler ve kitap okurken zevk alırdım. Kitaplara alıcı beklerken dikkatimi çekenlere göz gezdirir, beğenirsem okurdum. Bu da benim kültürümü artırır, bilgi hazinemi genişletirdi.
Resim malzemesi satmak istememin nedeni ise güzel sanatlara büyük bir ilgim olmasıdır. Ben sattığım her malzeme hakkında fazlasıyla bilgi öğrenir, bu bilgileri çeşitli amaçlar için kullanırdım. Kendi çapımda yapabileceğim en iyi resimleri, tablolar vs... çeşitli şeyler yapardım.
Değerlendirme:Bu anketle ebeveynler/öğretmenler çocukların seçtiklerine bakarak çocuğun yönelmek istediği alan hakkında ipucu elde edebilirler ve çocuğun istek ve yetenekleri doğrultusunda çalışmalar yapabilirler. Çocuklarını yanlış yönlendirmeme konusunda bu anket ebeveynlere yardımcı olacaktır.
4. Amaç: Yetişkinlerin çocuk eğitiminde kullandıkları yöntem ve davranışların uygunluk/uygunsuzluğunu değerlendirebilme.
Düzey:Yetişkinler için.
Yapılacak İşlem: Yetişkinlere “elinizdeki ankette, aile içi-okul içi ilişkilerinizde size doğru gelen davranış ifadelerinin bulunduğu kutuları (X) ile işaretleyin, uyguladığınız davranış ifadelerini ise (+) ile işaretleyin.” talimatı verilir.
Çocuğum hatalı bir davranışta bulunursa onu cezalandırırım.
Çocuğum konuşurken ilgiyle dinlerim.
Boş vakitlerimde çocuğumun oyununa katılırım.
Bildiklerimi çocuklarımla paylaşırım.
Çocuğuma derslerine çalışması için baskı uygularım.
Evde hep kendi istediklerimi yaptırırım.
Kolay öfkelenirim.
Çocuğumun yaptığı her şeye müdahale ederim.
Çocuğumun kendi iç dünyasını anlatması için fırsat yaratırım.
Aile fertleriyle daima güler yüzle konuşurum.
Sıklıkla çocuğumun kültürel faaliyetlere katılması için fırsat yaratırım.
Çocuğumu genellikle eleştiririm.
Ev içinde bazen şiddete başvururum.
Çocuğuma yardım edecek vakit bulamam.
Çocuğumun yaratıcılığını geliştirebilmek için evde yaratıcı ortamlar oluştururum.
Çocuğumu başarılı olduğunda ödüllendiririm.
Çocuğuma tüm derslerinden yüksek not alması için baskı uygularım.
Resim ya da müzik gibi derslerin gereksiz olduğunu düşünürüm.
Çocuğumu yetenekleri doğrultusunda yönlendirmeye çalışırım.
Çocuğumla iletişim kurmakta zorlanırım.
Değerlendirme: Bu anket daha kapsamlı bir şekilde, daha çok madde ile hazırlanabilir. Böylece aileler ve öğretmenler kendi uyguladıkları davranışlarla, olması gereken davranışları görme, ayırt etme fırsatı bulabilir ve çocuklarının eğitiminde daha sağlıklı yöntemler uygulamaya başlayabilirler. Bu da çocuğun aile ve okul içinde daha sağlıklı gelişmesine katkı sağlar, dolayısıyla huzurlu ve özgür bir ortamda yaratıcılığının gelişmesine de katkı sağlar.
Uygulanan bu mini anket ve oyunlarla çocuğunuzun yeni beceriler öğrenmesine olanak sağlayabilirsiniz. Bu becerileri kalıcı kılmak ve çocuğun yaratıcılığını geliştirmek için neler yapılabilir?
1) Çocuğun öğrendiği yeni beceriyi kullanabileceği dramatizasyon ortamları yaratılabilir.
2) Çocuk öğrendiği yeni beceriyi farklı ortamlarda kullandığı zaman ödüllendirilebilir.
3) Öğretilen tüm beceriler diğer aile fertlerine de anlatılmalıdır.
4) Çocuğa yeni beceriyi öğretirken neler yapması gerektiği,hangi durumlarda neler yapabileceği açıklanabilir ve çocuğun yapacağı işlemi aşama aşama ifade etmesi sağlanabilir.
5) Çocuğun hayal gücünü geliştirmeye çalışılmalı,öğrendiği beceriyi yaparken düşünmesi söylenmelidir.
Ayrıca aile ve öğretmenlerin katkısıyla çocuğun günlük yaşamına kültürel ve sanatsal faaliyetleri sokmak çocuğun yaratıcılığına büyük katkı sağlayacaktır. Çocuklarla birlikte yetişkinlere de sanatın sevdirilmesi çok önemli bir noktadır. Bunun için de okullarda düzenlenen çeşitli organizasyonlar; kültürel gezi faaliyetleri, panel, kitap fuarları, özellikle konser, sergi, tiyatro gibi etkinlikler artırılabilir (katılımlar yalnızca öğrenci tarafından değil, anne-baba tarafından da olmalıdır). Ayrıca resim,müzik gibi derslerde de bestecileri, ressamları, ...vs. tanıtmak amacıyla olanaklar dahilinde video gösterimleri yapılabilir.
PROJENİN BAŞARI KRİTERLERİ:
Bu projenin başarıyla hayata geçirilmesi mümkündür. Ancak başarı için temel şart, ailelerin ve sanat eğitimcilerinin gelişim psikolojisi konusunda kendilerini mümkün olduğunca yetiştirmek ve çocuklarına uyguladıkları baskı ve ketlemelerden vazgeçerek çocukların sanatsal gelişimine katkı sağlamak olmalıdır. Bu projeyi çocuklar ve ebeveynleri üzerinde doğru bir şekilde uygulamak da gelişim psikolojisi ve çocuk eğitimi üzerinde yetkinleşmiş çağdaş eğitimcilere düşmektedir.
PROJENİN İNSANIN SANATSAL GELİŞİMİNE KATKILARI:
Bu proje ilköğretimin ilk üç senesinde,öğrencilerin aileleri ve öğretmenleri üzerinde uygulanmaya başlanıldığı takdirde, çocuğun,yaşının ve sanatsal gelişiminin gerektirdiği aşamaları tam olarak başarabilmesi için destek sağlayacak,gelecek nesillere sanat eğitiminin gerekliliği bilinci aşılanacak ve yaratıcılığın gelişmesine hizmet edecektir.
BİBLİOGRAFYA:
ERDEN, Münire : Gelişim ve Öğrenme (Arkadaş AKMAN, Yasemin Yayınevi), Ankara, 2001.
DİRİM, Aygören : Okul Öncesi Yaratıcı Çocuk Etkinlikleri (Esin Yayınevi), İstanbul, 1997.
GOLEMAN, Daniel : Duygusal Zekâ Neden IQ’dan Daha Önemlidir Çeviren: Banu Seçkin Yüksel, (Varlık Yayınları), İstanbul, 1990.
İPŞİROĞLU, Zehra : Gelin Çocuklar Birlikte Düşünelim (Adam Yayınları), İstanbul, 1999.
KEHNEMUYİ, Zerrin : Çocuğun Görsel Sanat Eğitimi (Yapı Kredi Yayınları), İstanbul, 2002.
LEVINE, Dr.Mel : Her Çocuk Başarabilir-Okul Çağında Zihinsel Gelişim ve Öğrenme Farklılıkları Çeviren: Zeliha Babayiğit, (Boyner Yayınları), İstanbul, 2003.
OĞUZKAN, Şükran : Yaratıcı Çocuk Etkinlikleri ve Eğitici Oyuncaklar (Milli Eğitim Basımevi),
PARS, Vedide Baha : Eğitim Psikolojisi (Milli Eğitim Basımevi), İstanbul, 1953.
SAN, İnci : Sanatsal Yaratma, Çocukta Yaratıcılık (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları), Ankara, 1979.
YAVUZER, Haluk : Ana-Baba ve Çocuk (Remzi Kitabevi), İstanbul, 1994.
YAVUZER, Haluk : Çocuk Eğitimi El Kitabı (Remzi Kitabevi), İstanbul, 2002.
YAVUZER, Haluk : Eğitim ve Gelişim Özellikleriyle Okul Çağı Çocuğu (Remzi Kitabevi), İstanbul, 2000.
YAVUZER, Haluk : Resimleriyle Çocuk-Resimleriyle Çocuğu Tanıma (Remzi Kitabevi), İstanbul, 1995.
TALAYSÜM, Kemal : “Okul Öncesi Resim Eğitiminde Annelerin Rolü”, Ankara Sanat Dergisi