Ontoloji varlık bilimi anlamına gelmektedir.Mağara resimleri,ontik anlamda ilk olarak incelenen resimler arasında yer almaktadır.
    Ontolojik kurama göre yapıt incelerken sorulan en önemli soru “Bu nedir?” sorusudur.Ardından gelecek olan çözümlemeler bu soru yanıt bulduktan sonra şekillenir.İnceleme farklı farklı aşamalardan oluşmaktadır.Betimleme, Çözümleme,Yorumlama,Yargılama,gibi başlıklar bu aşamanın kapsamında ele alınan başlıklardır.
    Ontolojik inceleme yapılırken sorulan sorular;
•   Bu nedir?
•   Neden yapılmıştır?
•   Kim yapmıştır?
•   Nasıl yapmıştır?
•   Yapan kişi akademik eğitim almış mıdır?
•   Malzemesi nedir?
•   Sanat eseri midir?
•   Nasıl bir süreç yaşamış olabilir?

    Ontolojik incelemede önce madde olarak sonra biçimsel ve daha sonra da içeriği (açık kompozisyon,kapalı kompozisyon,işlevsel bir mesajı var mıdır?) gibi sorulara yanıt aranır.
    Ontik incelemede ;
•   Kişiye göre
•   Ulusa göre
•   Döneme göre üslup
Ontik incelemede ;
•   Estetik kaygı var mıdır?
•   Sanatçısı belli midir?
•   Bir üsluplaşma yaratılmış mıdır?
•   Yüzey tasarımı yapılmış mıdır?

    Yazılan bu maddeler ve sorulan sorular kapsamında bir portre resmi inceleyecek olursak;
•   Bu nedir?
-Tahta zemin üzerine yada ahşap bir çerçeveye gerilmiş bez
•   Neden yapılmıştır?
-Tahta yada ahşap malzeme isteğe göre şekillenerek gerilen bezin üstüne plastik boya sürülerek ve müdahalede bulunarak yapılmıştır.
•   Madde doğru çözümlenmelidir.Bez ise nasıl bir bez yada cam ise nasıl bir cam?(düz,buzlu,kumlu)

    İlkel resimlere baktığımızda;
•   Mağara duvarları nasıl yüzeylerdir?
•   Bilerek seçilmiş yüzeyler midir?
•   Estetik kaygı var mıdır?

    Farklı özelliklere sahip nesneler kullanarak yeni bir kompozisyon oluşturacak ve bu kompozisyonu belirtilen açıklamalar kapsamında inceleyecek olursak ;

Malzemeler:
-Sigara paketi
-Anahtar
-Şarj makinesi
-Kalem

Sigara Paketi;
•   Bu nedir?
          Sigara paketi
•   Malzemesi nedir?
           Kağıt,jelatin
•   Neyden yapılmıştır?
          Kağıt ağaçtan; jelatin plastikten yapılmıştır
•   Nasıl yapılmıştır?
         El emeği,azınlıkla,fabrikasyon sistemiyle üretilmiştir.
•   Yapan kişi akademik eğitim almış mıdır?
         Almış olabilir;yapım,oluşum,süreç alanlarını kapsayan bir sistemden oluşan eğitim almış olabilir.
         Usta çırak ilişkisine dayalı bir sistemde bu eğitim sürecini yaşayarak bu ürünü elde edebiliyorsa akademik anlamda bir eğitimden söz edemeyiz.
•   İlişkileri nasıldır?
         Kağıt ve  jelatin arasında bir ilişki vardır.Jelatin kağıdı kapsayarak şeffaf bir şekilde örtmüştür.
 
Anahtar;
•   Bu nedir?
          Anahtar
•   Malzemesi nedir?
     Metal
•   Neyden yapılmıştır?
     Demirden
•   Nasıl yapılmıştır?
     Var olan bir kalıptan çoğaltılarak yapılmıştır.
•   Yapan işi akademik bir eğitim almış mıdır?
     Yapım, oluşum, süreç alanlarını kapsayan bir sistemden oluşan bir eğitim almış olabilir.
    Usta çırak ilişkisine dayalı bir sistemden oluşan bir öğrenme süreci yaşayarak bu ürünü elde etmiş olabilir.
•   İlişkileri nasıldır?
Anahtarda farklı geometrik formların (dikdörtgen,daire, üçgen ) yanı sıra nokta, çizgi ilişkisi de vardır.Ayrıca yazılar ve rakamlar da birbirini destekler niteliktedir.Yazı yazılırken isim oluşturma kaygısı güdülürken, rakamlar oluşturulurken sıra kaygısı yoktur.Birbiri ardına sıralanan rakamlar sadece bir kod niteliği taşımaktadır.

  Şarj makinesi;

•   Bu nedir?
     Şarj makinesi
•   Malzemesi nedir?
Metal ve plastik
•   Neyde yapılmıştır?
Plastik ve metalden yapılmıştır.
•   Nasıl yapılmıştır?
Metal ve plastik belli bir ısıda eritilerek şekillendirilmiştir.Varolan bir kalıptan çoğaltılarak oluşturulmuştur.
•   Yapan kişi akademik bir eğitim almış mıdır?
Tasarım aşamasında ve işlevini gerçekleştirme sırasında görev alan kişi akademik bir eğitim almıştır.Fakat varolan ürünü kalıptan kalıptan yararlanılarak çoğaltma aşamasında görev alan kişiler akademik eğitim almamış olabilir.
•   İlişkileri nasıldır?
Metal kısım ve plastik kısım arasında mekanik bir ilişki vardır.Metal kısım elektrik akımını sağlarken, plastik kısım da metal kısmı kapsar elektrik iletilirken bir kanal görevi görür.

Kalem ;
•   Bu nedir?
Kalem
•   Malzemesi nedir?
Plastik, sünger ve boya
•   Neyden yapılmıştır?
Plastik ve doğada çeşitli malzemelerden yaralanılarak oluşturulan karışımı alkol, ispirto gibi maddeler eklenerek yapılmıştır.
•   Nasıl yapılmıştır?
Plastik maddeye şekil verilerek içinde bir boya bir boya haznesi oluşturularak ve bu hazneye hazırlanan karışım (boya ) eklenerek yapılmıştır.
•   Yapan kişi akademik bir eğitim almış mıdır?
Kalemin  üretim süreci çok eski bir zaman dilimine yayıldığından yola çıkılarak ,kalemi ilk olarak oluşturan kişilerin akademik bir eğitim aldığını söyleyemeyiz fakat günümüzde kalem tamamen farklı bir sektör alanında kendisine yer bulduğundan dolayı bu alanda ciddi anlamda akademik eğitim veren kurumlar vardır.Bu nedenlerden dolayı akademik bir eğitim alınmış olabilir.Fakat üretim üretim sistemi kalıp sistemine dayandığından seri olarak üretildiğinden üretim aşamasında akademik bir eğitim gerekli olmayabilir.
•   İlişkileri nasıldır?
Kalemin kapağı,kalem, boyar madde arasında direk bir ilişki vardır.Boya olmayınca kalemin işlevi de olmayacağından boya vazgeçilmez unsurdur.Kapak ise boyanın sürekli olma işlevini koruduğundan vazgeçilmezdir.Bunların üçü de birbirinden bağımsız düşünülemez.

    Anlatılan malzemelerden yararlanarak yeni bir kompozisyon oluşturalım ve bu kompozisyonu yorumlayalım;
Hazırlanan kompozisyonda nesneler teker teker sorgulanır ve bu nesnelere yeni bir anlam yüklenerek sanat eseri olup olmadığı tartışılır.Bu tartışmalar yapılırken nesneler birbirleriyle ilişkilendirilir ve bu ilişkiler sorgulanarak kompozisyona yeni bir bakış açısıyla yaklaşılır.Bu bağlamda kompozisyonu ele alalım;
Kompozisyonu oluşturan elemanlar organik değildir.Müdahale vardır.Benzetme kaygısı vardır.Bu nesnel gerçeklerden yola çıkarak aslında çıkış noktası doğal malzeme olan nesnelerin bir müdahale sonucu işlevsel bir hale getirilmiştir.
    Burada asıl sorgulanması gereken şey düşünceden yola çıkarak beynin yaratıcılığını kullanarak oluşturduğu maddelerin işlevsel olup olmadığı yararlı yada zararlı olduğu estetik olup olmadığı konusudur.Beyin araç olarak kalemi kullanır.Kalem de bunun sonucunda şarj makinesi ve sigarayı oluşturur.Şarj makinesi işlevseldir,yararlıdır.Sigara paketi ise yararlı değildir,işlevseldir.(içine sigara konur).Fakat paket boş olduğundan bir amaca hizmet etmez,işlevselliği de ortadan kalkar.
    Anahtar ise işlevseldir,yaralıdır,iyi yada kötü olabilir.(Bu amaca bağlıdır.)
    Kalem ve şarj makinesi arasındaki kanal anahtardır.Eğer kalem beyin; şarj makinesi ürün ise beyin ile ürün arasındaki kapıyı açan nesne anahtar olacaktır.Kalemle beraber anahtarı da merkeze alabiliriz.
    Hazırlanan kompozisyon sanat eseri olabilir.Kompozisyonun sanat eseri olmasında kompozisyonu oluşturan kişinin ve izleyicinin yüklediği anlam etkilidir.
    Hazırlanan kompozisyonun bir sanat eseri olduğunu iddia edebiliriz.Çünkü yararlı yararsız iyi kötü işlevsel …gibi sanatın birçok sorusuna yanıt aradığı ve bu soruları yanıtladığı için ayrıca kullanılan nesnelerle izleyiciyi şaşırttığı için sanat eseri olduğunu söyleyebiliriz.
    Kompozisyon sanat eseri olmadığı izleyici anlam yükleyemezse ,
Sorgulamazsa ve haz almazsa kompozisyonun sanat eseri olmadığını iddia edebilir.Fakat bu kesinlik taşımaz. Çünkü farklı kişiler farklı anlamlar yükleyerek bakış açılarını değiştirebilir.
    Anlatılandan ve kompozisyondan yola çıkarak var olan bir nesnenin yada yapıtın sanat eseri olup olmadığı kişinin yüklediği anlamla doğru orantılı olduğu görülmektedir.