ortaasya'da yaşayan göçebe halklardan biri olan uygurlar (8. ve 9. yüzyıl) günümüze kadar gelen pek çok etnografik eser bırakmışlardır. uygur sanat ve kültüründeki köklü gelişmeye örnek duvar resimleridir. bu resimlerde uygur soylularının elbiselerinde zengin işlemeler görülmektedir (berker, 1987). uygur işlemelerinde budizm'in etkisi çok fazladır. insan, hayvan motiflerinin yanısıra budanın üç gözünü simgeleyen çintemani motifi uygurlarda saltanat simgesi olarak kullanılmış, osmanlılara kadar gelmiştir (berker, 1987).
insan ve hayvan motiflerinin süslemede kullanılmasından vazgeçilmesi islamiyetle başlamaktadır (berker, 1987).
benek motifi, kaynaklarda, çintemani, çintamani, benek, pars beneği, üç top ve farsça'daki pelenk isimleriyle tanınır.10 özellikle xvı. ve xvıı. yüzyıl saray halılarında ve kumaşlarında, yine aynı yüzyıllarda, saray tarafından dokutturulan uşak halılarında karşımıza çıkar. orta asya kökenli olduğu bilinen bu süsleme xvı. yüzyıldan sonra çini, kumaş, halı gibi el sanatı ürünlerinde kullanılmaya başlanır. çok ilginçtir ki aynı motif, halkın dokuduğu kilimlerde yoktur
Çintemani Uygurlardan beri kullanılmış, değişik kültürlerde dinlerde farklı anlamlar ifade eden bir motif olma özelliğini kazanmış. Seramik sanatçısı Meliha Coşkun’un ilk kişisel sergisi bu tarihi motifin eksen alıyor...Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Ana Sanat Dalı öğretim görevlisi olan seramik sanatçısı Meliha Coşkun’un ilk kişisel sergisi Gelecekten Geleneğe – Çintemani, 24 Ocak Cuma günü 18.00’de Art Gallery’de açılıyor. Sergi 24 şubat 2008 tarihine kadar gezilebilecek.
Çintemani Uygurlardan beri kullanılmış, değişik kültürlerde dinlerde farklı anlamlar ifade eden bir motif olma özelliğini kazanmıştır.
Çintemani, çintamani, benek, pars beneği, üç top ve Farsça’daki pelenk isimleriyle tanınır. Yanyana uzanan iki dalgalı şekil bize, kaplan ve pars postunu hatırlatır (şimşek, bulut, dudak gibi değişik isimlerle de karşımıza çıkar). Uygurlar (8. ve 9. yüzyıl)’ın günümüze değin gelebilen eseri miras olarak bırakmışlardır.
Meliha Coşkun sanatını şöyle anlatıyor:
“Başlangıçta kişisel olarak Çintemani’yi yorumlarken soyut düşüncelerimin beni hangi noktaya götüreceğini merak ediyordum. Gelişimim sürecinde beni en çok zorlayan unsurlardan biri geleneksel olanı biçim, malzeme ve teknik olarak günümüze nasıl dönüştereceğimdi. Çini tabak, vazolarda ve dokumalarda yüzeysel olarak kullanılan Çintemani motifi, işlerimde gelenekten geleceğe üç boyutlu bir heykele dönüşerek insana ve kendime dair bakışımı özetler”
[eklenti yönetici tarafından silindi]