Verimli ders çalışma yöntemleri

 

Günümüzde eğitim sistemleri öylesine hızlı bir değişim içine girmiştir ki, öğrencilerin bu değişen eğitim sistemlerine ayak uydurarak başarıyı yakalamaları için, artık gereken yollar daralmış, sistemli ve planlı (programlı) çalışanlar başarıyı yakalayarak; amaçlarına, yeteneklerine, ilgi ve isteklerine uyan alanlarda başarılı olmuşlardır. Değişen eğitim sistemleri de; sistemli ve planlı çalışma ile başarının doğru orantıda kesiştiğini adeta şart koşmuştur.

Dünyada eğitim psikolojisi alanında son 10 yılda yapılan araştırmalar eğitim alanındaki uygulamaları büyük ölçüde etkilemiş olduğunu göstermektedir. Benzer şekilde uyku ve öğrenme üzerinde yapılan en son araştırmalar rüyalı uyku sırasında salgılanan bazı hormon benzeri maddelerin, yeni öğrenilmiş bilgileri pekiştirdiğini ortaya koymuştur. Böylece insan doğası gece yatmadan önce yapılan kısa bir tekrarla, yeni öğrenilen bilginin hafızada yerleşmesi konusunda mükemmel bir imkan sunmaktadır.

 

Öğretmenin Eğitimdeki Yeri
 

Teknolojideki son gelişmeler, bilgisayarların eğitim alanına girmesi ve iyiden iyiye kendisini hissettirmesi ile öğretmenlerin eğitimdeki yerleri büyük önem kazanmaktadır. İyi bir öğretmeni, daha az iyi bir öğretmenden ayıran hangi özelliğidir? Öğrencileri tarafından sevilen ve dersleri zevkle izlenen ve dinlenen öğretmenleri diğerlerinden ayıran, bilgileri  konusundaki farklar değildir. Çünkü öğretmenlerin bilgileri arasındaki fark en fazla üç yıl içinde kapatılabilir.

İyi bir öğretmeni, daha az iyi bir öğretmenden ayıran iki temel özellik vardır:

1)      İyi öğretmenler ders anlatırken beden dillerini iyi kullanırlar ve bu özellikleri derslerinin zevkle ve ilgiyle dinlenmesine imkan tanır.

2)      İyi öğretmenler, öğretmenliğin sadece öğretmek olmadığını bilirler ve iyi ilişkiler kurmanın öneminin bilincinde davranırlar.

 

Geçmişten Günümüze Eğitim

           

Eski eğitim sisteminde öğrencilere ne zaman yazılı veya sözlü sınav yapılacağı söylenmez, öğrenci her zaman hazır tutulurdu. Günümüzde değişen eğitim sisteminde öğrencilerin ne zaman hangi sözlü veya yazılı sınavı olacağını bilmesi de onları ister istemez programlı ve sistemli bir çalışma içine itmektedir. Başarı planlı ve sistemli çalışmayla gelir.

            Eskiden okullarda ve evlerde çocuklara “çalış, bu gidişle bu senede kaldın, bu kafayla gidersen okulu bitiremezsin” vb. söylemlerle çocukların kaygı düzeylerinin yükseldiği bilinen bir gerçektir. Oysa bilimsel araştırmalar, kaygının artışı öğrenme motivasyonunu yükseltmez, aksine beyinde öğrenmeyi güçleştiren etkenlerin ortaya çıkmasına yol açar.

 

 

BİRİNCİ BÖLÜM

B A Ş A R I Y A  G İ D E N  Y O L

 

Eğitimin Önemi

 

“Aldığımız eğitim ne ise o kadar oluruz”

                                                           Helvetius

“Sadece cahiller eğitimi inkar eder.”

                                                           Syrus

Eğitim insana belirli konularda bilgi sağlar, değer sistemlerini ve inançlarını etkiler ve her açıdan hayata bakışını belirler. Bütün bunlardan daha önemlisi eğitim, kişinin mesleğini,toplumdaki statüsünü, ailesine sağlayacağı imkan ve itibarı belirler. İyi eğitim görmemiş insanlar eğitimin önemli olmadığını söyleyip, çocuklarının en iyi eğitimi almaları için ellerinden geleni yaparlar.

 

BAŞARIDA ŞANSIN ROLÜ

         

İnsan hayatında şansın çok önemli yeri olduğunu, bunun yanı sıra bazı başarıya ulaşmış kişilerin başarılarını şans, rastlantı ya da yardımla olduğunu savunanlar vardır. Şans; doğru zamanda doğru yerde bulunmaktır.” Şans olarak görülen birçok başarının arkasında insanların özverilerinin olduğu bir gerçektir. Bazı insanlar miras veya şans yoluyla çok zengin olmuş olabilirler ama eğitim yoluyla insanın sahip olacağı meslek hem ruhsal açıdan kişiyi tatmin eder hem de maddi açıdan.

 

EĞİTİM HAYATIN KALİTESİNİ YÜKSELTİR

 

            Eğitim sayesinde kişinin hayat standardı yükselir, hayattan aldığı zevk değişir. Çünkü hayatın zevkini çıkarmak, hayatı anlamak ve ona anlam yüklemekle olur. Eğitim de insanlara hayattaki muhtemel yaşantıları ve dünyadaki ve çevresindeki olan gelişmeler, değişmeler hakkında bilgi sahibi olmasına ve hayatı tanımasına, kişide yeni ilgi alanlarının gelişmesine, kişinin bilerek düşünmesine, insanın kafasındaki kalıpları kırmasına ve dünyaya daha geniş açıdan ve esnek bir şekilde bakmasına yardımcı olur.

 

EĞİTİM HAYATIN İNCELİKLERİNİ GÖRMEYİ SAĞLAR

 

“Hayatın zevki çeşitliliğindedir”

                                               S. Johnson

           

            Yeni bilgiler, insanın hayata bakış ufkunu genişletir, kişiliğini geliştirir ve hayatın ince özelliklerinden zevk almanın yollarını gösterir. Kişiye farklı ilgi, beceri, görüş ve inançlara sahip insanlarla olma imkanı verir. Böylece insanı farklı görüş ve ilgilere iter. Farklı insanlarla bir araya gelmek insana dünyanın sonsuz çeşitliliğini algılama fırsatı verir. Eğitim yoluyla insan, bu tür bireysel farklılıkları anlamayı, hoş görmeyi ve bundan yeni sentezler yaparak, tadına varmayı öğrenir.

 

EĞİTİM HAYATI KONTROL ETMEYİ KOLAYLAŞTIRIR

 

Birey hayatta birçok problemlerle karşılaşacağı için bazı sorumluluklar üzerine alması gerekir. Eğitim yaşamının her aşamasında karşılaşacağı sorunları kendi başına çözmesine, hayatın belirli aşamalarında kendi ayakları üzerinde durması gerektiğini öğretmektedir.

 

 

AMAÇ BELİRLEMEK NEDEN ÖNEMLİDİR

 

            Başarılı bir hayat “uyumlu ve doyumlu” yaşanan bir hayattır. Geçmişte tek bir yol vardı: “çalışmak, çalışmak, çalışmak... oysa çağdaş başarı kavramında çalışmak yerini planlı, programlı ve sistemli çalışmaya bırakmıştır. Planlı ve programlı çalışmada amaçlar belirlenmiş ve zaman belirli bir plan içinde düzenlenmiştir. Programlı çalışmada kişi her şeye yer ayırabilmekte ne zaman ne yapacağını bilmektedir. Başarılı olmanın sırrı ise amaçlar önceden belirlenmeli, kişi bu amaca ulaşacağına inanmalı ve bu amaç doğrultusunda programlı bir şekilde çalışmalıdır. Plan yapıp amacına zaman ayırmayan kişi amaç sahibi değil hayal sahibidir.

            Unutmamak gerekir ki, başarılı insan, “belirlediği amaçlarına belirli zaman dilimi içinde ulaşmış olan kişidir.”

 

            Başarı, birey için anlamlı olan amaçların yapılmış olan günlük programlarla adım adım gerçekleşmesidir. Kişisel amaçlar belirlenmeden başarılı olmak mümkün değildir. Amaç sahibi insanlar toplumda belli yerlere gelemezler.

 

            Araştırmalar sonucunda başarılı insanların bazı özelliklerinin mevcut olduğu gözlemlenmiştir:

 

a)      Kendini tanıma özelliği: Başarılı olan insanlar, becerilerinin, ilgilerinin ve sınırlarının farkında olan insanlar olup ilgi duymadıkları bir alana yönelmeyip, kendilerini yeterli buldukları alanlara yönelirler.

b)      Durumu değerlendirme özelliği: Bu kimseler güçlerinin, niteliklerinin ve yeteneklerinin sınırlarını bilen ve sahip oldukları imkanlardan haberdar olan kimselerdir.

c)      Zamanı iyi kullanma özelliği: Bazen şikayet konusu olan zaman çok çabuk değil sabit hızla geçer. İnsanlara eşit olarak verilen tek şey zamandır. Başarılı insanlar zamanlarını amaçları doğrultusunda planlı ve programlı kullanan insanlardır.

d)      Amacı belirleme özelliği: amaç belirli bir zaman dilimi içerisinde ulaşılması gereken noktadır. Amacın açık ve kesin olması gerekir. Amacın bölümlere ayrılması ve amaca ulaşmak için ne kadar yol kat edildiği gözlenmelidir.

e)      Dinleme ve gözleme özelliği: Etkili konuşmanın yanında, dinlemek ve müdahale etmeden gözlemek kişiye birçok durumda avantajlar sağlar. Dinlemek ve gözlemek sorulabilecek birçok sorunun cevabının kendiliğinden ortaya çıkmasına yardımcı olduğu gibi, olayların doğal akışının bozulmamasına ve böylece edinilecek bilginin gerçeğe daha yakın olmasına imkan verir.

f)       Susmasını bilme özelliği: Susmak; dinleme ve gözleme özelliği ile benzemekle birlikte aynı anlamda değildir. Kişinin konuşmaması gereken yerlerde konuşarak daha sonra bedel ödememesi için susması önemli avantajlar kazandırmaktadır.

g)      Yardım isteme özelliği: başarılı insanların bir diğer özellikleri ise gereken yer, durum

Ve zamanlarda yardım istemeyi bilmeleridir. Çok basit olduğu halde yardım istemeye cesaret etmek, bunun yerini ve zamanı ile yardımı doğru kişiden istemek bir niteliktir.             

 

SEBEPLERİ DIŞINDA DEĞİL İÇİNDE ARAMAK

 

            Başarılı insanlar şartlardan şikayet etmek, pişmanlık duymak ve hayıflanmak yerine önlerindeki problemi nasıl çözeceklerine bakarlar. Dünyayı ve şartları değiştirmek yerine olaylara geniş bir açıdan bakmaya çalışıp kendilerini problemlere göre değiştirme yoluna giderler. Sonuçta dış dünyayı değiştirmeye güçleri ve imkanları olmadığı için kendilerini değiştirmeyi amaçlarlar. Kısaca başarılı insanlar olayların sebeplerini dış dünyada değil kendi iç dünyalarında ararlar.

 


MESLEK SEÇİMİ

 

            Bireyler verimli ders çalışma yollarını uygulamak için öncelikle ilerisi için gerekli planlar yapmak zorundadırlar. Bunun için insan hayatında meslek seçiminin çok ayrı bir yeri vardır. İnsanlar çalışma yollarını kazanmak için amaçlarının neler olduğunu, bu amaçlara nasıl ulaşacakları konusunda uzun ve kısa vadeli planlar yapmak zorundadırlar. Bu yüzden meslek seçimi insan hayatında kişilerin planlı çalışma yollarının başlangıcı gibidir. Çünkü meslek seçimi insan hayatını her yönüyle ilgilendiren ve tüm yaşam standardını belirleyen bir olgudur.

            Bireyin gelecekteki yaşam tarzını belirlemesinde dönüm noktası olan meslek tercihini yaparken doğru ve isabetli karar verebilmesi için ve bu kısa-uzun vadeli amaçlar yaparak bu mesleğe ulaşması çok zor bir olay değil amaçların belirlenmesi ile planlı, programlı ve istikrarlı bir çalışma yolu ile olduğu bilinen bir gerçektir.

 

Meslek seçimi yaparken bazı hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir:

1)      Bireyin yeteneklerinin belirlenmesi(ben neler yapabilirim)

2)      İlgi alanlarının belirlenmesi (ben neleri yapmaktan hoşlanırım)

3)      İş değerlerinin belirlenmesi (ben ne istiyorum)

4)      Kişilik özelliklerinin belirlenmesi (karakterim nasıl)

5)      İlgi duyulan mesleklerin incelenmesi                                                                           

NOT:  Kişiler meslek seçimi yaparlarken otomatik olarak planlı çalışma yollarının temelini de atmış olurlar.

 

 

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA YOLLARI

 

                        Başarıyı hedef alın; mükemmel olmayı değil.

                            Yanlış yapma hakkınızdan vazgeçmeyin.

                               Vazgeçerseniz yeni şeyler öğrenme ve

                                  Gelişme olanağınızı kaybedersiniz.

                                             UNUTMAYIN

 

                        Mükemmeliyetçiliğin arkasında korku yatar.

                                    İnsan olduğunuzu hatırlayın.

                                       Korkularınızı göğüsleyin.

                                           DAHA MUTLU

                                    Ve etkili bir insan olursunuz.

 

Çok sayıda öğrenci ders çalışma ile ilgili sorunlardan yakınır. Bir kısmı çalışamadığından- bir kısmı da ders çalışmaya başlayamadığından yakınır.

            Öğrencilerin ders çalışma sorunlarının başlıca nedenleri:

·        Öğrencilerin, küçük yaştan itibaren çalışma alışkanlığını kazanamamış olması.

·        Yanlış çalışma alışkanlığı.

·        Temel bilgi eksikliğinden dolayı dersleri anlayamama.

·        Ailevi sorunlar.

 

 

 

Öğrenciler arasında en yaygın olan neden yanlış çalışma alışkanlıklarıdır. Bunlar:

 

·        Amaçsız çalışma

·        Plansız ve programsız çalışma.

·        Evin değişik yerlerinde çalışma.

·        Kaynaklardan yararlanmama.

·        Derslerden korkma, anlayamadığı dersi bırakma.

·        Dersle ilgili ön yargılar.

 

Bazı insanlar insan yaşamında şansın  büyük rol oynadığına inanırlar. Halbuki bu çok basit bir yaklaşım tarzıdır. Uzaktan şans veya rastlantı gibi görünen olayların aslında insanların kişisel çabaları, özverileri ve problemi çözmek için gösterdikleri yaratıcılığın olduğunu anlamak istemezler.

Öğrenmeye karşı istekli olma ve öğrenme için gerekli yeteneklere sahip olma, öğrenmede başarıyı etkileyen en önemli etmendir. Ancak bazı insanların gerekli çabaları karşısında istedikleri sonucu alamadıklarından yakınırlar. Bu da planlı ve programlı bir çalışmanın olmadığını yada verimli çalışma yollarını bilmediğinden kaynaklanmaktadır.

Unutmayın ki yanlış çalışma alışkanlıklarınızın farkında iseniz sorunlarınızın % 50’sini çözmüş sayılırsınız. Bu durumda yapılacak yanlıştan kısa zamanda dönmenin getireceği yararlardır.

 

YAPABİLECEĞİMİZ ŞEYLERİ YAPMAYA BAŞLARSAK

KENDİMİZİ HAYRETLER İÇİNDE BIRAKACAK SONUÇLAR ALIRIZ

 

            Başarı için gerekli plan ve programları yapmak başarmanın yarısı olarak nitelendirilmektedir. Bir olayla meşgul olmak kolay, ama bunun yanında verimli olmak zorlaşır. Başarıya ulaşmak için anlama, öğrenme ve hız kazanma çalışmalarını sistemli bir şekilde sürdürmek gerekir.

 

VERİMLİ ÇALIŞMA NEDİR?

 

            Çalışmanın verimli olması için ne kadar zaman harcandığı değil ne kadar zamanın verimli geçtiği önemlidir. Verimli çalışma amaç doğrultusunda zamanı programlı ve planlı kullanmaktır. Verimli ders çalışma sadece ders çalışma değil diğer etkinliklerle beraber ders çalışmayı da belirli bir plan ve programa bağlamaktır.

 

UNUTMA

BAŞARININ EN KOLAY VE EN KISA YOLU, VERİMLİ ÇALIŞMAKTIR.

 

DOĞRU ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARI

            Amacınızı belirleyin

            Amacını açık seçik belirlememiş bir kişi dümeni olmayan bir gemiye benzer. Gemi sürekli gider ama rotası yoktur, nereye gittiği bilinmez. Bu gemi kayalara çarpabileceği gibi hiç alakasız bir limana da gidebilir.

         
Önce ne istediğinizi belirleyin

            Başarılı olmak için; kendini tanımak,inanmak ve verimli çalışmakla olur. Hayattan  isteğiniz için hedefleri, öncelikli işleri ve idealleri belirlemek gerekir.

 

            Amacınızı belirlemede kendinize şunları sorun?

            Hangi mesleği yapıyor olmak istersiniz? Nasıl bir yaşam tarzı size uygundur? Nerede ve ne yapıyor olmak sizi mutlu eder?

            Bu soruların cevabı sizin birincil amacınızdır. Artık çalışmalarınızı bu soruların cevaplarına göre yönlendirmeniz gerekir.

 

GİDECEĞİ LİMANI BİLMEYENE,

HİÇBİR RÜZGARDAN HAYIR GELMEZ.

PLANLI ÇALIŞMAK GEREKLİDİR

 

            Planlı çalışma baştan sona amaçlı bir iştir. Planlı çalışacak bir öğrencinin planlı olmanın önemini ve gereğini kavramış olması gerekir.

 

      Bir işin hazırlanmasında kendine yeterli zamanı yaratmasını sağlar

      Daha etkin olmasına yardımcı olur

      Kendine güveni yükselir

      Doğru karar vermesini sağlar ve sık sık karar değiştirmekten kurtarır

      Sorunlarını çözmesini kolaylaştırır.

Her öğrenci çalışma planı yapmasını bilmelidir.

      Planlar günlük, haftalık ve aylık olarak düzenlenmelidir.

       En iyi öğrenilen saatler zor öğrenilen dersler için ayrılmalıdır.

      Çalışmak için ayrılacak saatler saptanırken  çalışılacak dersin sınıfta verildiği gün ve saate yakın olmasına dikkat edilmelidir. Bu durum unutmayı azaltır, öğrenilenleri pekiştirir.

      Her öğrencinin; en iyi anlayabileceği saatler farklı olmakla birlikte herkes için etkili öğrenme zamanı uykudan önceki ve sabahın erken saatleridir.

      Çalışma planı, ani olarak ortaya çıkabilecek durumlarda çalışmanın değişik saatlere kaydırılmasına olanak verecek şekilde esnek olmalıdır.

      Çalışma sürelerinin uzunluğu derslerin özelliklerine göre düzenlenmelidir.

      Çalışma saatleri olabildiğince her zaman günün aynı saatleri arasında olmalıdır.

     Yemeklerden hemen sonra çalışılmamalıdır.

      Hangi saatte neyin çalışılacağı kesin olarak önceden bilinmelidir.

     Çalışma aralarındaki dinlenmeler ne çok uzun ne de çok kısa olmalıdır.

     Yapılan plana ne ölçüde uyulduğu günün sonunda mutlaka denetlenmelidir.

     Plana uymanın bir zorunluluk olduğu içsel olarak duyulabilmelidir.